Rysunkowya portret Żyda w jarmułce. Plakat zapowiadający kolejny podcast historyczny z cyklu "Ślad pokoleń"

Podcast historyczny „Polenaktion. Historia w trzech odsłonach”

Zapraszamy Państwa do wysłuchania osiemnastego nagrania z serii podcastów historycznych pt. „Polenaktion. Historia w trzech odsłonach”. Tekst nagrania do odczytania na dole strony. Na początku lat 30. XX wieku w Niemczech zamieszkiwało około 50 tys. Żydów polskiego pochodzenia. Opuścili oni odradzające się po latach niebytu państwo polskie po I wojnie

Czytaj dalej
Płyty nagrobne z cmentarza żydowskiego. Grafika zapowiadająca kolejny podcast historyczny w ramach cyklu "Ślad pokoleń" poświęconego społeczności żydowskiej Bytomia

Podcast historyczny „Kamienie na macewach. Rzecz o żydowskich nekropoliach w Bytomiu”

Zapraszamy Państwa do wysłuchania siedemnastego nagrania z serii podcastów historycznych pt. „Kamienie na macewach. Rzecz o żydowskich nekropoliach w Bytomiu”. Tekst podcastu do odczytania na dole strony. Cmentarze z jednej strony stanowią i będą widocznym śladem po tych, którzy odeszli, z drugiej zaś opowiadają historię społeczności przez pryzmat imion i

Czytaj dalej
Bączek żydowski. Grafika do podcastu historycznego pt. „Nun, gimel, he i szin. Bączek żydowski”

Podcast historyczny „Nun, gimel, he i szin. Bączek żydowski”

Zachęcamy do odsłuchania kolejnego podcastu historycznego, towarzyszącego wystawie „Ślad pokoleń”. Podcast historyczny „Nun, gimel, he i szin. Bączek żydowski”, tym razem jest poświęcony radosnemu świętowaniu. Chanuka należy do najważniejszych, a zarazem najbardziej radosnych, świąt judaizmu. Obchodzona jest w okresie jesienno-zimowym, ma charakter ruchomy. Żydowskie święto świateł jest przepełnione głęboką symboliką

Czytaj dalej
Grafika wektorowa postaci Maxa Tau'a. Plansza do podcastu historycznego pt. „Max Tau. Bo warto wierzyć w ludzi…”

Podcast historyczny „Max Tau. Bo warto wierzyć w ludzi…”

Kim był Max Tau wierzył i dlaczego propagował ideę pojednania między narodami? Zachęcamy do odsłuchania kolejnego podcastu historycznego z cyklu „Ślad pokoleń”. Więcej o życiu bohatera podcastu dowiecie się z nagrania pt. „Max Tau. Bo warto wierzyć w ludzi…” Urodził się 19 stycznia 1897 roku w Bytomiu, w rodzinie Nathana

Czytaj dalej
Postać Kazimierza Moździerza-Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Grafika do cyklu podcastów historycznych pt. "Ślad pokoleń".

Podcast historyczny „Kazimierz Moździerz. Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”

Kazimierz Moździerz należy do grona ponad 7 tys. Polaków, którym nadano tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Powojenne losy związały tego wybitnego artystę z Bytomiem, a pochodził ze Lwowa. Urodził się 19 lutego 1918 roku. Był absolwentem Instytutu Sztuk Plastycznych, ukończył go już podczas trwania wojny. W 1942 roku pomógł wydostać

Czytaj dalej
Grafika wektorowa ze zdjęciem Doliny Gmin w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu JAD Vashem w Jerozolimie. Grafika do podcastu historycznego w ramach cyklu "Ślad pokoleń"

Podcast historyczny „Dolina Gmin. 3720 km na południe”

Bytom i Jerozolimę dzieli 3720 kilometrów. Dolina Gmin w Instytucie Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu JAD Vashem w Jerozolimie to jedyny w swoim rodzaju i niepowtarzalny pomnik pamięci ofiar zagłady, który obejmuje niewiele ponad hektar powierzchni. Powstał, a wręcz wyrósł, z naturalnego podłoża. Inspiracją dla przygotowania tego miejsca był fragment

Czytaj dalej
Grafika wektorowa fragment szkieletu dinozaura i łeb dinozaura z otwartą szczęką na tle paproci. Grafika do wystawy "Życie zaklęte w kamieniu. Od bakterii do dinozaurów".

Oferta edukacyjna do wystawy „Życie zaklęte w kamieniu. Od bakterii do dinozaurów”

Oferta edukacyjna dla grup zorganizowanych Wszelkie informacje dodatkowe, w tym dotyczące rezerwacji terminów, można uzyskać w Dziale Edukacji: tel. 32 281 82 94, w. 127 Koszt udziału jednej osoby w lekcji muzealnej: 8 zł, w warsztatach: 14 zł Oferta edukacyjna dla grup zorganizowanych Wszelkie informacje dodatkowe, w tym dotyczące rezerwacji

Czytaj dalej
Napis "Made in Bytom" w formie neonu na czarnym tle. Grafika do projektu "Made in Bytom"

#MadeinBytom

Serdecznie zapraszamy na stronę www.madeinbytom.pl, gdzie znajdziecie wszystkie instytucjonalne podmioty kultury działające w Bytomiu w jednym miejscu! Strona jest porozumieniem, partnerstwem i inicjatywą oddolną jednostek kulturalnych – miejskich, marszałkowskich oraz uczelni i szkół artystycznych, którą zbudowano wspólnie. Ma ona na celu popularyzację i ułatwienie dostępu do instytucji, a tym samym do

Czytaj dalej
Jabłka w ozdobnej misie i na stole, muszla i dzbanek. Obraz Janusza Podoskiego, „Martwa natura z jabłkami”, około1930 rok.

Janusz Podoski, „Martwa natura z jabłkami”, ok. 1930-opis dzieła

Janusz Podoski, „Martwa natura z jabłkami”, ok. 1930-opis dzieła ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Wilhelm von Bode, znawca dawnego malarstwa holenderskiego, uważał, że istnieje w sztuce coś takiego jak przyporządkowanie poszczególnych motywów do konkretnego miejsca. Dla przykładu – malarze zamieszkujący Haarlem mieli tworzyć martwe natury, w których dominował temat

Czytaj dalej
wzburzone fale na tle skalistego wybrzeża. Obraz Jana Rubczaka, „Morze”, olej na tekturze. Zdjęcia jako ilustracja do opisu dzieła malarskiego ze zbiorów MGB.

Jan Rubczak, „Morze”, olej na tekturze-opis dzieła

Jan Rubczak, „Morze”, olej na tekturze-opis dzieła malarskiego ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. „Był nieduży, o mocnej budowie, z nieco skośnymi oczami, czarnymi jak dwa węgielki. Nosił dość długie czarne włosy i miał wysokie czoło”. Tak zdaniem Hanny Krzetuskiej, studentki w Wolnej Szkole Malarstwa i Rysunku Ludwiki Mehofferowej, prezentował

Czytaj dalej
Niebo o zachodzie. Pejzaż Jana Stanisławskiego, „Przed zmierzchem”, olej, tektura. Ilustracja do opisu dzieła malarskiego ze zbiorów MGB.

Jan Stanisławski, „Przed zmierzchem”, olej, tektura-opis dzieła malarskiego

Jan Stanisławski, „Przed zmierzchem”, olej, tektura-opis dzieła malarskiego ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Jan Zakrzewski o Janie Stanisławskim: Postać okazała, jak przysłowiowy szlachcic z Podola lub Ukrainy, twarz pełna i wesoła, ruchy swobodne – oto Stanisławski. Tak o Janie Stanisławskim (1860–1907) pisał na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” Jan Zakrzewski, nie

Czytaj dalej
Czarna tablica zapisana kredą, na której znalazły się pytania adresowane do naszych muzealnych przyrodników.

Odpowiedzi na pytania z wystawy „Od Darwina do banku DNA. Przyroda w Muzeum”

W przestrzeni wystawy „Od Darwina do banku DNA. Przyroda w Muzeum” znajduje się tablica na której kredą młodzi ludzie zadają pytania naszym przyrodnikom. Czas na kolejną porcję dziecięcych pytań z odpowiedziami pracowników Działu Przyrody MGB. Gdzie na Górnym Śląsku można odnaleźć najbardziej pierwotną przyrodę? Trudno mówić o „pierwotnej przyrodzie” na

Czytaj dalej
Stos wigilijnych opłatków

Niezbędnik wigilijny

NIEZBĘDNIK WIGILIJNY GRZYBY Grzyby w kulturze tradycyjnej traktowano jako niezwykłe – pochodziły bowiem z nieokiełznanej do końca przestrzeni, czyli lasu. W dawnych kulturach grzyby uznawane były za pokarm tajemniczy. Starożytni Egipcjanie uważali, że nie powinny być spożywane przez zwykłych ludzi, jedli je wyłącznie faraonowie. ZBOŻE W niektórych regionach Polski w

Czytaj dalej
Abstrakcyjny obraz Jerzego Tchórzewskiego „Zima”

Opis dzieła | Jerzy Tchórzewski, „Zima”, 1981

To rzadki przypadek, nawet w skali światowej, by artysta, który zajmuje się malarstwem, z powodzeniem uprawiał również poezję. A tak właśnie jest w przypadku Jerzego Tchórzewskiego (1928–1999), który uchodzi za jednego z ważniejszych reprezentantów na arenie sztuki polskiej drugiej połowy XX wieku. Malarstwo i poezja to jednak nie jedyne dziedziny,

Czytaj dalej
Abstrakcyjny obraz Karola Hillera pt. "Kompozycja heliograficzna". W układzie krzywizn i linii można doszukać się wyglądu ludzkiej twarzy, a nawet stopy

Opis dzieła | Karol Hiller, „Kompozycja heliograficzna”

W 1921 roku do Łodzi, po wielu latach nieobecności w tym mieście, tym razem na stałe, przybył Karol Hiller – młody, nieznany wówczas szerszej publiczności artysta. Jego rodzina przyjechała do stolicy rodzimego włókiennictwa z terenów Dolnego Śląska. Wraz z upływem czasu Hillerowie, którzy mieli niemieckie pochodzenie, ulegli spolonizowaniu. Karol, podobnie

Czytaj dalej
Portret chłopca w kaszkiecie z plikiem gazet pod pachą na tle brązowej ściany z fragmentem okna. Obraz Laury Siemieńskiej pt. „Gazeciarz warszawski”, ok. 1898, olej na płótnie.

Opis dzieła | Laura Siemieńska, „Gazeciarz warszawski”, ok. 1898

XIX wiek wielu kojarzy się z dynamicznym, niespotykanym wcześniej na tak wielką skalę postępem, oznaczającym w praktyce ogromny rozwój techniki, a co za tym idzie – także przemysłu. Nowe technologie, które zaczęto wtedy stosować, spowodowały w różnych częściach Europy lawinowy przyrost fabryk, hut i kopalń. Jednak ów postęp posiadał także

Czytaj dalej
Witold Wojtkiewicz, szkic do obrazu „Wezwanie (Hołd)”, z cyklu „Ceremonie III”, 1908

Witold Wojtkiewicz, szkic do obrazu „Wezwanie (Hołd)”, z cyklu „Ceremonie III”, 1908

Jesienią 1908 roku na wystawie grupy Zero Wojtkiewicz zaprezentował siedem prac malarskich, które połączył wspólnym tytułem – „Ceremonie”. Na zbiór złożyły się takie przedstawienia, jak: Śmierć dziewczyny (Wyzwolenie), Asysta księżniczki, Wezwanie (Hołd), Idylla (Swaty), Zjawisko (Bajka), Chrystus i dzieci oraz Medytacje (Popielec). Co ciekawe, nie tworzyły one spójnej całości, nie

Czytaj dalej
Czarno białe zdjęcie. Żołnierze na koniach przejeżdżający przez bramy powitalne 20 czerwca 1922 r. na terenach polskich po Plebiscycie z 1921 roku

20 czerwca po raz pierwszy obchodzimy Narodowy Dzień Powstań Śląskich

20 czerwca po raz pierwszy obchodzimy Narodowy Dzień Powstań Śląskich. Święto upamiętnia trzy powstania śląskie oraz rocznicę objęcia części Górnego Śląska przez Rzeczpospolitą w 1922 roku. 20 października 1921 roku Rada Ambasadorów Ligi Narodów zadecydowała o podziale górnośląskiego obszaru plebiscytowego pomiędzy Polskę i Niemcy. Po podpisaniu 15 maja 1922 roku

Czytaj dalej
Dziewczynki ubrane w strój rozbarski z kwiatami na procesji Bożego Ciała. Czarno- białe zdjęcie wykonane w Bytomiu-Rozbarku w latach 30. XX wieku.

Boże Ciało

„Jaki dzień jest w Boże Ciało, takich dni potem niemało”. Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, czyli Boże Ciało, ustanowiona w XIII wieku przez papieża Urbana III, początkowo obchodzona była w Belgii. Natomiast w Polsce celebrowano ją od 1320 roku, zawsze w czwartek, jedenaście dni po Zielonych Świątkach. Dopiero w wieku

Czytaj dalej
3 flagi Izraela na niebieskim tle. Grafika do podcastu historycznego "Co łączy tałes i flagę Izraela".

Podcast historyczny „Co łączy tałes i flagę Izraela”

Tałes – prostokątny szal modlitewny wykonany z wełny, bawełny lub jedwabiu w kolorze białym, z granatowymi (symbolizującymi niebiosa) lub czarnymi poprzecznymi pasami o różnej szerokości wzdłuż boków. Zakładany jest przez Żydów, dorosłych mężczyzn, na głowę lub ramiona podczas modlitw porannych (szacharit). Zgodnie z nakazem zawartym w Księdze Liczb (15,37–41) i

Czytaj dalej
Zwyczaj majenia czyli przystrajania domostwa zielonymi gałązkami, np. brzozy i lipy

Zielone Świątki

„Do Świętego Ducha nie zdejmuj kożucha i po Świętym Duchu chodź czasem w kożuchu”. Zielone Świątki, czyli święto zesłania Ducha Świętego na apostołów, są jednym z najstarszych, a zarazem największych świąt kościelnych, które pierwotnie łączono z Wielkanocą. Natomiast od IV wieku obchodzono je jako oddzielne święto pięćdziesiąt dni po Wielkanocy. Dawniej

Czytaj dalej
Czarno białe zdjęcie chłopca w wełnianej czapce i płaszczu. Twarz z zagryzionymi ustami. Fotografia autorstwa Zofii Rydet pt. Arlekin, z cyklu „Mały człowiek”. Zdjęcie wykonane w 1958 r. czarno-biała odbitka bromosrebrowa

Opis dzieła: Zofia Rydet, „Arlekin” z cyklu „Mały człowiek”

Opis dzieła: Zofia Rydet, „Arlekin” z cyklu „Mały człowiek”. W 1961 roku Zofia Rydet, dziś uznawana za jedną z najważniejszych polskich fotografek XX wieku, zadebiutowała wystawą zatytułowaną „Mały człowiek”. Ekspozycja odbyła się w siedzibie Gliwickiego Towarzystwa Fotograficznego, które odegrało znaczącą rolę w życiu artystki. I nie chodzi tu jedynie o

Czytaj dalej
Archiwalna czarno-biała fotografia przedstawia młodą kobietę w stroju rozbarskim z malutkim dzieckiem.

26 maja obchodzimy Dzień Matki!

Matka, mama, mamusia, mamuś, mamulka, matula, mateczka, mać, rodzicielka… To najważniejsza osoba w życiu prawdopodobnie każdego z nas. Forma „matka”, choć brzmi dość sucho i oficjalnie, faktycznie jest zdrobnieniem – pochodzi od staropolskiego wyrazu „mać” (które z kolei swój źródłosłów ma w słowiańskiej formie „mati”). W staropolszczyźnie „mać” ulokowała się

Czytaj dalej
Obraz abstrakcyjny. Szafirowa plama, która zajmuje cztery piąte powierzchni obrazu wdziera się pomiędzy dwa granatowe trójkąty. Obraz Mieczysław Janikowski, „Kompozycja 74”, ok. 1967, olej na płótnie

Opis dzieła: Mieczysław Janikowski, „Kompozycja 74”, ok. 1967, olej na płótnie

Czy sztukę abstrakcyjną da się polubić, a co ważniejsze – czy da się ją zrozumieć? Tak, zdecydowanie tak. Pod warunkiem jednak, iż naszym przewodnikiem w tej materii będzie Mieczysław Tadeusz Janikowski i jego twórczość. Mimo że malarz ten uchodzi za jednego z najwybitniejszych polskich abstrakcjonistów, początki jego działalności artystycznej wcale

Czytaj dalej
Czarna tablica z pytaniami do Działu Przyrody zapisana białą kredą. Przestrzeń wystawy "Od Darwina do banku DNA. Przyroda w Muzeum".

Odpowiedzi na pytania z wystawy „Od Darwina do banku DNA. Przyroda w Muzeum”

Jaka była pierwotna fauna doliny Bytomki? Obecnie jest to trudne do określenia, nie posiadamy również szczegółowych wykazów na ten temat. Pierwotna fauna zróżnicowana była na pewno w zależności od typu środowisk, jakie towarzyszyły rzece, i z pewnością przypominała tę, z jaką spotykamy się przy podobnej wielkości ciekach. Dziś otoczenie Bytomki

Czytaj dalej
Śląskie

Muzeum Górnośląskie

jest instytucją kultury Samorządu Województwa Śląskiego.