„Jaki dzień jest w Boże Ciało, takich dni potem niemało”.

Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, czyli Boże Ciało, ustanowiona w XIII wieku przez papieża Urbana III, początkowo obchodzona była w Belgii. Natomiast w Polsce celebrowano ją od 1320 roku, zawsze w czwartek, jedenaście dni po Zielonych Świątkach. Dopiero w wieku XV narodziła się tradycja uroczystych procesji podczas tego święta, które stały się zarazem jego najważniejszą częścią.

W dzień Bożego Ciała z kościołów wyruszają procesje, na przodzie których idzie ksiądz niosący monstrancję. Za nim podążają wierni. Udają się do czterech ołtarzy, przyozdobionych gałązkami tataraku, brzozy lub lipy, przy których odmawiany bądź śpiewany jest tekst z Ewangelii. Podczas uroczystości wiernym udzielane jest także błogosławieństwo Przenajświętszym Sakramentem. Gałązki, które ozdabiały ołtarze, miały posiadać magiczną moc ochronną przed chorobami, szkodnikami i gradobiciem. Dlatego zabierano je do domu i umieszczano je w ścianach budynków, na polu czy w ogródku.

W niektórych parafiach nadal istnieje zwyczaj wicia wianków w oktawę Bożego Ciała. Te nieduże wianuszki robiono z różnych ziół i kwiatów, m.in. z mięty, macierzanki, koniczyny czy rozchodnika. Poświęcone podczas nabożeństwa w kościele, nabierały magicznych właściwości. Umieszczano je pod dachem domu i budynków gospodarczych lub wieszano w oknach, aby chroniły przed piorunami. Przyrządzano z nich różne zdrowotne odwary, napary i okłady. Również bydło, aby nie chorowało, okadzano suszonymi ziołami z wianków. Ponadto wianek lub jego część umieszczano przy głowie lub pod poduszką zmarłego.

[Opracowała: Anna Jurczyk, kustosz w Dziale Etnografii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu]