Zdzisław Lachur, „Bojowniczka getta warszawskiego”
19 kwietnia przypada 78. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim. Mira Fuchrer, Tosia Altman czy Rachela Zylberberg – to tylko trzy nazwiska z licznej grupy kobiet, które zginęły w czasie zrywu powstańczego w warszawskim getcie wiosną 1943 roku. Były łączniczkami, sanitariuszkami, kolportowały nielegalną prasę – brały czynny udział w działaniach wojennych
Jan Lebenstein, bez tytułu, 1985
Jan Lebenstein nie został dentystą, bo – jak sam twierdził – rwałby zęby jak kowal. Stanęło zatem na sztuce. Jego twórczość świdruje świadomość niczym dentystyczne wiertło. Pełno w niej dziwnych stworów – półludzkich i półzwierzęcych. Relacje i zależności pomiędzy nimi także wyglądają na trudne i niejednoznaczne. To tak jak w
Jacek Malczewski, „Przeznaczenie”, 1909
Obrazy Jacka Malczewskiego to barwne korowody najróżniejszych postaci, wśród których do najliczniejszych należą kobiety-harpie, kobiety-chimery, kobiety uosabiające śmierć, kobiety-przewodniczki czy wreszcie kobiety-muzy. Podobnie w przypadku mężczyzn. Zesłańcy, reprezentanci różnych profesji, starcy, fauni, święci w wydaniu współczesnym – wszyscy oni tłumnie zasilają przestrzeń wykreowaną przez artystę. Warto jednak pamiętać, iż malarstwo
Drzeworyty Albrechta Dürera
Teksty Nowego Testamentu stanowiły inspirację artystyczną już od czasów późnego antyku. Zwizualizowanie zawartych w nim treści częstokroć było jedynym czytelnym dla wszystkich wiernych przekazem nasyconym dodatkowo ładunkiem twórczej ekspresji. Do najczęściej podejmowanych przez sztukę wydarzeń opisanych w Ewangelii należy pasja, czyli świadectwo ostatnich dni z życia Chrystusa – od uroczystego
Albrecht Dürer, „Ostatnia Wieczerza”, 1510
Uroczystości wielkoczwartkowe to pamiątka ostatniej wieczerzy poprzedzającej zbawcze dzieło Chrystusa, związane z Jego śmiercią i zmartwychwstaniem. Fragment Biblii opisujący owo wydarzenie wielokrotnie inspirował artystów różnych epok. Do najbardziej znanych wizualizacji motywu bezsprzecznie należy fresk Leonarda da Vinci, wykonany w refektarzu klasztoru Dominikanów przy bazylice Santa Maria delle Grazie w Mediolanie. Równie
Roman Kramsztyk, „Portret Eweliny Markus, teściowej artysty”
Spoglądając na płótno, stajemy twarzą w twarz z podobizną teściowej artysty. Układ en face był zresztą częstym zabiegiem kompozycyjnym w twórczości Kramsztyka. Malarz wyposażał ponadto swoich modeli w różnego rodzaju przedmioty, stanowiące niejednokrotnie rodzaj dopowiedzenia czy też komentarza na ich temat. I tak pani Markus trzyma w dłoni złożony wachlarz.
Witold Wojtkiewicz, „Idylla – Swaty” z cyklu „Ceremonie IV”
Obraz Idylla – Swaty autorstwa Witolda Wojtkiewicza (1879–1909). Witold Wojtkiewicz, „Idylla – Swaty”, z cyklu „Ceremonie IV”, 1908, tempera na płótnie Rację miał Tadeusz Boy-Żeleński, mówiąc o Wojtkiewiczu, że jest: wielkim poetą, który wypowiadał się środkami doskonale malarskimi. Trudno bowiem w sztuce polskiej o bardziej liryczne w swym całokształcie dzieło
Mała rzecz o wielkim uczuciu – Michalina i Konrad Krzyżanowscy
To historia opowiadająca o uczuciu łączącym dwoje artystów: Konrada Krzyżanowskiego – jednego z najznakomitszych rodzimych portrecistów przełomu XIX i XX wieku – i Michaliny Krzyżanowskiej z domu Piotruszewskiej, będącej wybitną polską pejzażystką. Początek tej opowieści sięga 1904 roku, kiedy to w pracowni Konrada Krzyżanowskiego, wykładowcy w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych,
Władysław Podkowiński, „Portret malarza Władysława Gościmskiego”, ok. 1892
Władysław Podkowiński ( 1866–1895) Malarz i rysownik, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego impresjonizmu i symbolizmu. Początkowo przyuczał się do zawodu kolejarza, po dwóch latach nauki w szkole technicznej zrezygnował jednak na rzecz edukacji artystycznej. Rozpoczął ją w 1880 roku w Klasie Rysunkowej w Warszawie, powstałej po zawieszeniu przez cara Szkoły
Aleksander Gierymski, „Domy nad kanałem”, ok. 1897–1898
Przepełnione słońcem krajobrazy, niezwykła historia, skarbnica duchowej i materialnej kultury europejskiej – tak w świadomości wielu ludzi jawi się Italia. Nie dziwi zatem fakt, że Półwysep Apeniński należał do najczęstszych kierunków artystycznych destynacji. Aleksander Gierymski jedną z pierwszych podróży do Włoch odbył w 1871 roku, towarzysząc swemu starszemu bratu Maksymilianowi
Wincenty Łukasz Mrzygłód, „Kobieta w stroju śląskim”, 1942
Wincenty Łukasz Mrzygłód (1884–1952) Artysta i restaurator-konserwator sztuki, urodzony 17 lipca 1882 roku niespełna 30 kilometrów od Bytomia, we wsi Paczyna w powiecie gliwickim. W okresie szkolnym wykazywał zdolności rysunkowe, które zauważyli jego nauczyciele. Z ich inicjatywy oraz dzięki ich wsparciu finansowemu rozpoczęła się jego bogata edukacja, gdy jako nastolatek
Wiktoria Goryńska, „Kot”, 1930
Wiktoria Goryńska (1902–1945) Uczęszczała do wiedeńskiej Kunstgewerbeschule. W Polsce swój talent rozwijała pod opieką Konrada Krzyżanowskiego, Tadeusza Pruszkowskiego i Władysława Skoczylasa. Należała do Stowarzyszenia Polskich Artystów Grafików „Ryt” i Związku Polskich Artystów Grafików. Tworzyła głównie w technice drzeworytniczej, nadając swoim pracom ekspresyjny charakter przez wykorzystanie intensywnych barw na ich wybranych
Wacław Borowski, „Rodzina”, ok. 1930
Wacław Borowski (1885–1954) Urodził się w 1885 r. w Łodzi. Zajmował się głównie malarstwem oraz grafiką. W 1909 r. ukończył studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Równolegle studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Fascynował się sztuką renesansu, którą miał okazję poznać m.in. podczas wielu podróży do Francji i Włoch. Kopiował
Jan Matejko, „Pokłon Trzech Króli”, 1888
6 stycznia przypada uroczystość Objawienia Pańskiego (Solemnitas Epiphaniae Domini), popularnie zwana świętem Trzech Króli. O historii mędrców składających pokłon nowo narodzonemu Dzieciątku informuje Ewangelia św. Mateusza. W niej także zapisano informację o tym, że przewodnikiem przybyszów ze Wschodu była Gwiazda Betlejemska prowadząca do miejsca, w którym przyszło na świat Boże
Julian Fałat, „Pejzaż zimowy z Beskidu Śląskiego”
Julian Fałat (1853–1929) Cytat z „Pamiętników” Juliana Fałata: Chociaż urodziłem się w okolicy, gdzie jest dużo wody, to jednak akwarelistą zostałem tylko wskutek tego, że w pierwszych latach mej artystycznej kariery nie miałem możności nabycia farb olejnych. Choć w wypowiedzi Juliana Fałata pobrzmiewają echa dystansu wobec sposobu realizacji swego powołania,
Jerzy Hulewicz, „Kompozycja”
Akwarela Jerzego Hulewicza o niepozornym tytule „Kompozycja” jest pierwszym przedstawieniem otwierającym nowy cykl. Niech jednak prostota tej nazwy nikogo nie zwiedzie, bo to dzieło na wskroś wyjątkowe! By móc w pełni zrozumieć intencje twórcy, warto sięgnąć do kilku wydarzeń z jego biografii. Nieczęsto bowiem zdarza się, aby jedna osoba skupiała
- 1
- 2