Ferdynand Ruszczyc, „Młyn zimą”, 1897
„(…) dwóch tylko ludzi było w Polsce – Piłsudski i Ruszczyc”. Tak niezwyczajną, acz pełną aprobaty opinię na temat Ferdynanda Ruszczyca wyraził dekorator Jabłonowski, który przez wiele lat miał okazję współpracować z malarzem w wileńskim teatrze. Dla większości Ferdynand Ruszczyc to przede wszystkim malarz. Mało kto wie, iż artysta, mimo
Ignacy Pieńkowski, „Chryzantemy w dzbanie”, ok. 1907
Ciekawe życie, interesująca osobowość czy popularność na co dzień nie zawsze dają gwarancję trwałego istnienia w świadomości zbiorowej. Do grona artystów, z którymi los nie obszedł się zbyt łaskawie, należy również Ignacy Pieńkowski. Znamiennym pozostaje fakt, iż w czasie gdy artysta tworzył, jego sztuka spotykała się z dużym zainteresowaniem ze
Chrystian Breslauer, „Pejzaż znad Niemna”, 1839
Istotną rolę w kształtowaniu rodzimego malarstwa pejzażowego odegrał Chrystian Breslauer (1802–1882) – adept Akademii Sztuk Pięknych w Düsseldorfie, słynącej ze starannie wypracowanych zasad malarstwa krajobrazowego. Breslauer łączył w swojej twórczości wnikliwą obserwację natury, popartą studiami plenerowymi, z tendencją do idealizującego uogólnienia oraz uporządkowania kompozycji. Zgodnie z wymogami pejzażu romantycznego artysta
Włodzimierz Tetmajer „Obieranie ziemniaków”, 1895
Fascynacja wsią, pojmowaną jako ostoja ponadczasowych wartości, dających – w pewnym skrócie myślowym – świadectwo tzw. polskości, bodaj najpełniej ujawniła się w życiu i twórczości Włodzimierza Tetmajera (1861–1923) – młodopolskiego malarza, projektanta, scenografa, ilustratora, poety, pisarza, działacza politycznego czy wreszcie społecznika. I choć dziś przyrodniego brata Kazimierza Przerwy-Tetmajera kojarzymy głównie
Aleksander Świeszewski, „Jezioro w górach”, 1874
Czy ktoś z Państwa kiedykolwiek zastanawiał się nad tym, co może łączyć tak wyrafinowaną dziedzinę jak sztuka z… papeterią? Zanim zaczęto korzystać z telefonów, faksów, maili czy też internetowych komunikatorów, funkcję najbardziej rozpowszechnionego nośnika informacji pełniły listy. Tak było choćby w XIX wieku. Wielu zatem decydowało się na zakup zestawu
Józef Brandt, „Wesele kozackie”
Będzie to rzecz o malarzu, który „nie ma sobie równego w odtwarzaniu stepów i koni, zdziczałych dusz stepowych i krwawych scen, które się rozegrały dawniej na onych pobojowiskach”. Kogo miał na myśli Henryk Sienkiewicz, pisząc te słowa? Oczywiście Józefa Brandta (1841–1915). Pisarz musiał być pod wrażeniem jego malarstwa, skoro obdarzył
Olga Boznańska, „Dziewczynka przy oknie”, ok. 1890
„Żywy człowiek jest dla mnie zawsze ciekawszy aniżeli te wszystkie kombinowane książki i karafki…” To artystyczne motto jednej z najwybitniejszych polskich malarek – Olgi Boznańskiej (1865–1940). Krytyk i artysta Jerzy Wolff, świadom tego, jak wielką rolę w dziejach sztuki europejskiej odegrało malarstwo francuskie, tak wypowiedział się o Polce: „(…) nie
Julian Fałat, „Kościół w Mikuszowicach”, 1911
Czy ktoś z Państwa podczas pobytu w Bielsku-Białej miał okazję gościć w Mikuszowicach, a konkretnie: Mikuszowicach Krakowskich, będących wraz z Mikuszowicami Śląskimi jedną z dzielnic miasta? Ktoś mógłby zapytać, skąd zainteresowanie tym właśnie miejscem. Otóż stąd, że w Mikuszowicach, leżących dawniej na granicy dwóch księstw, znajduje się kościół pod wezwaniem
Jacek Malczewski, „Przeznaczenie”, 1909
Obrazy Jacka Malczewskiego to barwne korowody najróżniejszych postaci, wśród których do najliczniejszych należą kobiety-harpie, kobiety-chimery, kobiety uosabiające śmierć, kobiety-przewodniczki czy wreszcie kobiety-muzy. Podobnie w przypadku mężczyzn. Zesłańcy, reprezentanci różnych profesji, starcy, fauni, święci w wydaniu współczesnym – wszyscy oni tłumnie zasilają przestrzeń wykreowaną przez artystę. Warto jednak pamiętać, iż malarstwo
Witold Wojtkiewicz, „Idylla – Swaty” z cyklu „Ceremonie IV”
Witold Wojtkiewicz, „Idylla – Swaty”, z cyklu „Ceremonie IV”, 1908, tempera na płótnie Szanowani Państwo, czas na trzecią odsłonę z cyklu „Karty z kalendarza”. Tym razem malarską ozdobą miesiąca jest obraz Idylla – Swaty autorstwa Witolda Wojtkiewicza (1879–1909). Rację miał Tadeusz Boy-Żeleński, mówiąc o Wojtkiewiczu, że jest „wielkim poetą, który
Aleksander Gierymski, „Domy nad kanałem”, ok. 1897–1898
Aleksander Gierymski, Domy nad kanałem, ok. 1897-98, pastel na papierze Szanowni Państwo, czas na kolejną odsłonę w ramach cyklu „Karty z kalendarza”. Tym razem „twarzą” miesiąca jest dzieło zatytułowane Domy nad kanałem autorstwa Aleksandra Gierymskiego (1850–1901), malarza będącego jednym z najważniejszych przedstawicieli polskiego realizmu, a także prekursora rodzimego impresjonizmu. Przepełnione słońcem
Jerzy Hulewicz, „Kompozycja”
Akwarela Jerzego Hulewicza o niepozornym tytule „Kompozycja” jest pierwszym przedstawieniem otwierającym nowy cykl. Niech jednak prostota tej nazwy nikogo nie zwiedzie, bo to dzieło na wskroś wyjątkowe! By móc w pełni zrozumieć intencje twórcy, warto sięgnąć do kilku wydarzeń z jego biografii. Nieczęsto bowiem zdarza się, aby jedna osoba skupiała