Digitalizacja piśmiennictwa Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu – film w ramach projektu „Judaika”

Ostatnie w tym roku spotkanie w ramach projektu „Judaika” jest nieco inne, zaskakujące oraz ujawniające kulisy tego, co nieustannie – w cieniu wszystkich widocznych działań edukacyjnych – dzieje się z niezwykłym księgozbiorem judaistycznym. Trafił on do Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu w 2017 roku, a od 2018 – dzięki wsparciu MKiDN

Continue reading

Ślad pokoleń. Od synagogi do Żydowskiego Domu Modlitwy w Bytomiu – otwarcie wystawy i konferencja naukowa

W roku 2021 Muzeum Górnośląskie w Bytomiu finalizuje dwa znaczące projekty, poświęcone szeroko pojętemu dziedzictwu żydowskiemu, odnosząc się do wątków stricte lokalnych oraz do perspektywy ogólnopolskiej czy nawet europejskiej. WYSTAWA I FILM Pierwszy projekt zatytułowany „Ślad pokoleń. Od synagogi do Żydowskiego Domu Modlitwy w Bytomiu” obejmuje wystawę, film dokumentalny wraz

Continue reading

🏃‍♀️ Spacer śladami żydowskich mieszkańców Bytomia

Historyczny spacer śladami bytomskiej społeczności żydowskiej, organizowany przez Muzeum Górnośląskie, odbędzie się w niedzielę 3 października br. Podczas przechadzki po mieście będzie okazja, aby wysłuchać opowieści o żydowskich przedsiębiorcach i rodzinach, które zapisały się w historii Bytomia. To także szansa, aby odtworzyć topografię miejsc związanych ze społecznością bytomskich Żydów. Początek

Continue reading

Spacer śladami bytomskiej społeczności żydowskiej

Historyczny spacer śladami bytomskiej społeczności żydowskiej,  organizowany przez Muzeum Górnośląskie odbędzie się w niedzielę 22 sierpnia br. Podczas przechadzki po mieście,  będzie okazja, aby  wysłuchać opowieści o żydowskich przedsiębiorcach i rodzinach, które zapisały się w historii Bytomia. To także szansa, aby odtworzyć topografię miejsc, związanych ze społecznością bytomskich Żydów. Początek o

Continue reading

Kartki z życiorysu miasta z dziejów Żydów bytomskich po 1945 roku – wykład online

„Narody, tracąc pamięć, tracą życie” – tę sentencję dotyczącą istotnej roli pamięci w podtrzymywaniu trwałości i ciągłości istnienia wspólnot można sparafrazować, odnosząc do innych rodzajów życiorysów, jak na przykład życiorys miasta. Miasta takie jak Bytom – o niezwykle bogatej i często trudnej historii, doświadczające zmian przynależności politycznej czy zmian demograficznych

Continue reading

Miejsce pamięci. Cmentarz żydowski w Bytomiu – wykład online

Nowy cmentarz żydowski w Bytomiu powstał w 1866 roku, gdy na starej nekropolii zabrakło już miejsc na nowe pochówki. Ziemię na przedmieściu piekarskim podarował gminie dr Otto Friedländer – przemysłowiec i jeden z najbogatszych mieszkańców ówczesnego Bytomia. Duży, przeznaczony na tysiąc pochówków teren cmentarza został podzielony na kilkadziesiąt kwater siecią

Continue reading

RYTUAŁ SERCA. MODLITWA I MODLITEWNIK W ŻYCIU ŻYDOWSKIM.

RYTUAŁ SERCA. MODLITWA I MODLITEWNIK W ŻYCIU ŻYDOWSKIM. Piotr Majdanik Wprowadzenie Niniejsze omówienie stanowi kontynuację poprzedniej prezentacji pt. Hebrajska literatura religijna i filozoficzna, w której pod koniec zasygnalizowano jedynie istnienie rozbudowanej literatury liturgicznej w języku hebrajskim (i aramejskim) oraz fakt, że modlitewnik są najpopularniejszą hebrajską książkę w życiu religijnego Żyda. Tytuł prezentacji

Continue reading

Co to jest synagoga

Co to jest synagoga – Sławomir Pastuszka Zanim odwiedzimy jakąkolwiek synagogę warto zapoznać się wcześniej z jej podstawową definicją. Po zburzeniu Drugiej Świątyni Jerozolimskiej w 70 r., synagoga stała się najważniejszą instytucją judaizmu, pełniąc przede wszystkim rolę miejsca gromadzenia się lokalnej wspólnoty żydowskiej, nauczania oraz wspólnego odprawiania modłów z udziałem

Continue reading

Rytuał serca. Modlitwa i modlitewnik w życiu żydowskim – wykład online

Modlitewnik jest najbardziej powszechną i najczęściej czytaną pozycją literatury hebrajskiej, a codzienna modlitwa stanowi dla religijnego Żyda jeden z podstawowych obowiązków – to służba i „rytuał serca”. Z jednej strony jest ściśle zorganizowana, wymagająca przestrzegania jasno określonych zasad: postawy, gestów, ubioru, akcesoriów, z drugiej natomiast – zawsze powinna pozostać gorącym pragnieniem kontaktu z Bogiem, angażującym uczucia porywem serca.

Continue reading

Rola synagogi w życiu Żydów na Górnym Śląsku – wykład online

Zapraszamy Państwa na drugą odsłonę projektu „Judaika”. Nie ustajemy w działaniach konserwatorskich oraz w digitalizacji ksiąg składających się na naszą kolekcję – już po raz drugi Muzeum cieszy się z dofinansowania projektu w ramach programu „Kultura cyfrowa” MKiDN! Nie ustajemy więc także w działaniach edukacyjnych. W czwartek 25 czerwca o

Continue reading

HEBRAJSKA LITERATURA RELIGIJNA I FILOZOFICZNA

HEBRAJSKA LITERATURA RELIGIJNA I FILOZOFICZNA Piotr Majdanik   Wprowadzenie Najważniejszym i najstarszym dziełem napisanym w języku hebrajskim (i częściowo aramejskim) jest oczywiście Biblia hebrajska. I choć od czasu jej ostatecznej redakcji (ustalenia jej kanonu) w pierwszych wiekach naszej ery aż do XIX wieku język ten nie był w codziennym użyciu,

Continue reading

Kultura Żydów polskich. Spotkanie z prof. Leszkiem Hońdo

15 czerwca odbyło się kolejne spotkanie w ramach projektu „Judaika”. Naszym gościem był prof. Leszek Hońdo z Instytutu Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Uczestnicy spotkania mogli wysłuchać opowieści o najciekawszych judaikach wchodzących w skład polskich kolekcji oraz z bliska przyjrzeć się niektórym z nich. Kolekcjonowanie zabytków sztuki żydowskiej rozpowszechniło się dopiero na

Continue reading

Dekalog – film edukacyjny

Tak jak zapowiadaliśmy, nasza dzielna młodzież została postawiona przed bardzo trudnym zadaniem. Jak opowiadać o innej kulturze, religii, symbolice, by zainteresować tematem własnych rówieśników? No cóż… serwisy takie jak YouTube pełne są najróżniejszych opowieści – każdy może znaleźć coś dla siebie, każdy może też wejść w rolę eksperta i w

Continue reading

Śladami bytomskich Żydów – spacer po Bytomiu

13 kwietnia mogliśmy wziąć udział w niezwykłym wydarzeniu. W ramach projektu „Judaika” odbył się historyczny spacer po Bytomiu, który poprowadziła dla nas, dzieląc się swoją ogromną wiedzą, Izabella Kühnel. Podczas spotkania, które pomimo chłodu i niepogody zgromadziło imponującą ilość zainteresowanych, pragnęliśmy odbudować pamięć o żydowskich mieszkańcach Bytomia, którzy – jak mogliśmy

Continue reading

Warsztaty tworzenia wycinanki żydowskiej

W niedzielę, 7 kwietnia, odbyły się w ramach projektu „Judaika” niezwykłe warsztaty z wycinanki żydowskiej. Ta bardzo stara tradycja sięga korzeniami średniowiecza i była formą sztuki ludowej i religijnej wykonywaną przez mężczyzn, zwykle anonimowo. Wycinana, początkowo na pergaminie, bardzo ostrym nożem stanowiła ozdobę domów i synagog. Wśród Żydów Europy Wschodniej

Continue reading

Odkrywanie kultury. Żydowskie zabytki na Górnym Śląsku – spotkanie w ramach projektu „Judaika”

  „Dopiero kiedy zaczynamy tracić pamięć, choćby po trochu zdajemy sobie sprawę, że pamięć jest istotą całego naszego życia” Luis Buñuel   Kultura żydowska, szczególnie na Górnym Śląsku, do lat 90-tych XX wieku była praktycznie całkowicie nieznana, traktowana jak kultura narodu, o którym mało już kto pamięta. Ta cząstkowa wiedza

Continue reading