Jajko to symbol odradzającego się życia i płodności – wierzono, że jaja zapewniają trwanie świata. Zwyczaj ich dekorowania był znany już w starożytności. Farbowane łupinami cebuli, zabezpieczały przed złymi mocami, a barwione młodym żytem, przynosiły szczęście. Dziś, gdy pogańskie wierzenia i ludowe prawidła straciły na znaczeniu, malowane jajka są ozdobą wiosennego stołu, a dla chrześcijan – znakiem Zmartwychwstania. Pisanki w poszczególnych regionach otrzymały odmienne nazwy (wydmuszki, kraszanki, a na Śląsku kroszonki), utrwaliły się też różne tradycje ich zdobienia. Najstarszą na Słowiańszczyźnie jest technika batikowa, polegająca na nanoszeniu na jajko wzoru za pomocą gorącego wosku. Na Śląsku największą popularnością cieszy się zaś technika rytownicza – zabarwione jajko zdobi się, wydrapując na nim dekoracje. Pisanki okleja się ponadto rdzeniem sitowia, płatkami bzu, słomką bądź trawi kwasem.

Podczas otwarcia wystawy „Górnośląskie kroszonki 2019” zostaną ogłoszone wyniki tegorocznej, już trzydziestej, jubileuszowej edycji konkursu na najpiękniejsze kroszonki w województwie śląskim.

Zgłoszenia do konkursu przyjmowane będą od 15 do 18 marca 2019 roku.

Tak jak w poprzednich latach wybór najlepszych nie będzie zapewne łatwym zadaniem ze względu na liczbę zgłaszanych prac, która z roku na rok rośnie – niejednokrotnie bowiem jeden uczestnik zgłasza kilka zestawów kroszonek (w maksymalnie dwóch kategoriach). W ubiegłorocznej edycji konkursu łącznie udział wzięło 47 uczestników, w tym 15 debiutantów; najmłodszy uczestnik miał 22 lata, a najstarszy – 85.

Oceny i wyboru najlepszych ze zgłoszonych prac dokona jury, w składzie którego znajdą się etnografowie oraz praktykujący kroszonkarze. Prace będą oceniane w czterech kategoriach (według metod zdobienia): techniką rytowniczą (drapane), techniką batikową (pisane woskiem), innymi tradycyjnymi technikami (na przykład oklejane) i nowatorskimi technikami zdobienia. Głównymi kryteriami oceny prac są walory artystyczne i estetyczne oraz – w pierwszych trzech kategoriach – zachowanie tradycyjnych technik i wzorów zdobienia.

Podsumowaniem konkursu jest wystawa, na której będzie można zobaczyć zwycięskie prace z tegorocznej edycji konkursu, a także, z okazji jubileuszu, 30 najciekawszych z poprzednich edycji.

ogłoszenie wyników konkursu, otwarcie wystawy oraz koncert chóru mieszanego „Klaster”: 30 marca 2019 (sobota), godz. 16.00
czas trwania: 30 marca–28 kwietnia 2019
miejsce: ul. W. Korfantego 34
kuratorka: Anna Grabińska-Szczęśniak
„Górnośląskie kroszonki 2019” to kōncek Ślōnskiego szwōngu – festiwalu śląskiej kultury

więcej o wystawie pokonkursowej „Górnośląskie kroszonki 2019”

więcej o konkursie „Górnośląskie kroszonki 2019”

więcej o festiwalu „Ślōnski szwōng”

zobacz też pełen program wydarzeń festiwalu „Ślōnski szwōng”