Zdarzyło się to 100 lat temu… Śląskie historie

W ramach naszej wystawy plenerowej plakaty z czasu kampanii plebiscytowej zostały już umieszczone na muzealnych budynkach. Dnia 20 marca mija dokładnie 100 lat od momentu, kiedy Górnoślązacy stanęli przy urnach wyborczych, aby opowiedzieć się za przynależnością tego regionu do Polski lub do Niemiec. Czas przełomu na Górnym Śląsku doskonale dokumentują zachowane w zbiorach naszego Muzeum plakaty plebiscytowe.

Kampania plebiscytowa miała różne oblicza, była ostra i zacięta. Starając się pozyskać głosy niezdecydowanych, raz w poważnym i patetycznym, a innym razem w prześmiewczym i satyrycznym tonie ukazywano prawdziwe lub rzekome cechy narodowe strony przeciwnej. Posługiwano się retoryką patriotyczną i religijną, ale przytaczano także niezwykle ważne argumenty o charakterze ekonomiczno-gospodarczym.

Zadaniem Polskiego Komisariatu Plebiscytowego z siedzibą w Bytomiu i Niemieckiego Komisariatu Plebiscytowego z siedzibą w Katowicach oraz komitetów, będących ich przedstawicielstwami na całym terenie spornym, było przygotowanie i sprawne przeprowadzenie plebiscytu na Górnym Śląsku. Niezwykle istotnym elementem kampanii plebiscytowej, poprzedzającej dzień głosowania, były plakaty plebiscytowe i ulotne druki propagandowe. Wyniki plebiscytu nie przyniosły jednoznacznego rozstrzygnięcia. Dyskusje i polemiki polskiej i niemieckiej dyplomacji również zakończyły się fiaskiem. O ostatecznym kształcie granicy między Polską a Niemcami w odniesieniu do terenu Górnego Śląska zadecydować miało dopiero III powstanie śląskie, które wybuchło kilka tygodni później, z 2 na 3 maja 1921 roku.

Przy okazji zachęcamy Państwa, by sięgnąć do publikacji „Polskę widzieli… Album fotografii z okresu powstań i plebiscytu na Górnym Śląsku ze zbiorów Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu” w opracowaniu Macieja Dronia, Przemysława Jagieły i Joanny Lusek. Zawiera unikatowe fotografie, dokumentujące życie codzienne i ważne momenty w powojennej historii naszego regionu.