Obchody Roku Brunona Schulza w Bytomiu. Dzięki wyjątkowej i wielomiesięcznej współpracy instytucji kultury, które znajdują się w mieście – możemy zaproponować mieszkańcom szereg wydarzeń, które nie tylko przybliżą postać człowieka o niezwykłej historii i talencie, ale także pozwolą lepiej zrozumieć jego twórczość. Senat RP ogłosił Rok 2022 Rokiem Brunona Schulza. W naszym mieście zaproponowano w ramach obchodów różnorodny i interesujący program, w skład którego wchodzi szereg wydarzeń artystycznych pod honorowym patronatem Senator RP Haliny Biedy, Mera Drohobycza Tarasa Kuczmy i Prezydenta Miasta Bytomia Mariusza Wołosza.
Wszystkie zaplanowane wydarzenia mają szczególny wydźwięk, ponieważ miejsce życia i śmierci Brunona Schulza – Drohobycz, jest miastem partnerskim Bytomia. Pomysł obchodów Roku Schulza narodził się jesienią 2021 r., wówczas nawiązano współpracę z przedstawicielami instytucji kultury i nauki z Drohobycza oraz stowarzyszeniem, które działa w Lublinie już 15 lat i jest organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Brunona Schulza, który w tym roku miał swoją jubileuszową X edycję.
Festiwal rozpisany na część lubelską i drohobycką zakładał prezentację bytomskich artystów w Drohobyczu i udział gości w wydarzeniach obchodów w Bytomiu. Plany trzeba było jednak nieco zmodyfikować, ale postanowiono nie rezygnować z projektu w Bytomiu i zaprosić do współpracy różne instytucje i organizacje. Działania związane z obchodami Roku Schulza rozpoczęły się od konkursu fotografii , który zainaugurowała Ogólnokształcąca Szkoła Baletowa w Bytomiu w kwietniu br. oraz edukacyjnych warsztatów, które przygotowało Muzeum Górnośląskie dla uczniów i nauczycieli, które miały za zadanie zainteresować tematem życia i twórczości autora, wprowadzić środowisko szkół w wystawę, która odbędzie się na jesieni. W kontekście obecnych wydarzeń międzynarodowych los Brunona Schulza może stanowić powód do refleksji na temat kondycji człowieka uwikłanego w wydarzenia, na które nie ma wpływu, ale które często nieodwracalnie kształtują jego osobowość i wrażliwość.
I ten kontekst pojawi się z pewnością na wystawie przygotowywanej przez Muzeum Górnośląskie „Schulz wg The Krasnals. IGNORABIMUS. By nikt nigdy nie porywał się na odgadywanie zamiarów boskich”, której otwarcie będzie miało miejsce 9 września 2022 roku. Wystawa połączy w jednej przestrzeni wystawienniczej oryginalne grafiki Brunona Schulza z dziełami grupy The Krasnals, będącymi artystyczną interpretacją twórczości drohobyckiego twórcy.
The Krasnals poprzez własny, plastyczny komentarz, a także bezpośrednią konfrontację z dziełami Schulza spotykają się w tym samym czasie i miejscu. Stworzyli wyjątkowy w całej twórczości cykl prac poświęcony jednemu twórcy, którego dorobek stał się oazą zjawisk z pogranicza urojeń i rzeczywistości, życia i śmierci, a także fenomenu niedopowiedzeń. Malarskie interpretacje The Krasnals to wyjątkowa unifikacja specyfiki dzieł Brunona Schulza, atmosfery filmowych zdjęć Witolda Sobocińskiego i wyjątkowej scenografii między innymi Jerzego Skarżyńskiego.
Mocnym punktem wystawy, dedykowanym zarówno grupom szkolnym, jak i indywidulanym zwiedzającym, będzie również część edukacyjna, składająca się ze specjalnie opracowanej ścieżki zwiedzania, podczas której zwiedzający nie tylko poznają bliżej życie i twórczość Brunona Schulza, ale poszukają własnych „wysp determinacji”, czyli potencjału i ograniczeń płynących z urodzenia w określonym miejscu i czasie. Bruno Schulz – artysta plastyk i twórca nowoczesnej literatury – staje się dla nas pozytywnym przykładem. Wystawie będą także towarzyszyły warsztaty dla różnych grup wiekowych (od klasy IV szkoły podstawowej).
Teatr Rozbark przygotował projekt dedykowany młodym odbiorcom, który odbył się w lipcu– „Schulz. Performance malarsko-teatralny”. Projekt obejmował warsztaty malarskie, aktorskie, wokalne. Natomiast 1-2 października 2022, na Scenie Cechownia w Teatrze Rozbark, będzie miał premierę spektakl „Bestie”, przygotowywany według koncepcji Anny Piotrowskiej, która jest także autorką choreografii spektaklu oraz jego reżyserką. W koncepcji Anny Piotrowskiej tytułowe „bestie” kryją się w każdym z nas, a nasze nieprzyzwolenia, zahamowania, brak odwagi do spełniania marzeń i fantazji, powodują, że stajemy się bestiami zarówno dla samych siebie, jak i dla otoczenia.
We wrześniu czeka nas także konkurs fotografii i kolażu „Poszukiwanie śladów wielokulturowości Bytomia współcześnie”, a także warsztaty mozaiki oraz plener, podczas którego powstanie w naszym mieście kolejny mural.
Miejska Biblioteka Publiczna im. Władysława Studenckiego zaprosi Państwa, w ramach Dyskusyjnego Klubu Książki Trzynastka, na spotkanie z Agatą Tuszyńską, autorką książki „Narzeczona Schulza”, oraz warsztat tworzenia biało-czarnych grafik nawiązujących do twórczości Brunona Schulza. Wydarzenia w MBP potrwają do końca listopada, już dziś rekomendujemy prezentację „Motywy oniryczne w prozie Brunona Schulza”, wystawę zbiorów książkowych i audiobooków „Bruna Schulz-życie i twórczość”, a także „Urodzinowe czytanie – Sklepy cynamonowe”.
Warto także zarezerwować sobie w kalendarzu dzień 8 października, kiedy to Fundacja W To Mi Graj i Teatr Lufcik na korbkę zaproszą na spacer teatralizowany „Ulica marzeń”, a Bytomski Klub Samorządowy we współpracy m.in. z Teatrem Rozbark zrealizuje wydarzenie plenerowe, którego częścią będą Bramy dialogu, Republika marzeń, Performance”oraz odsłonięcie muralu „Spotkanie”.
Uliczne spacery. Między Bytomiem a Drohobyczem – czyli „ Ulica marzeń” odbędzie się także w listopadzie, który będzie również obfitował w wydarzenia realizowane w Bytomskim Centrum Kultury.
W ramach XVI Bytomskiej Jesieni Literackiej odbędą się Warsztaty krytyki literackiej prowadzone przez Zbigniewa Kadłubka, spotkanie autorskie oraz wykład ilustrowany prof. Stanisława Niciei pt.: „Drohobycz Brunona Schulza” , a także w Pałacu w Miechowicach Konkursw Schulzem inspirowany w ramach – XXVI Turnieju jednego wiersza im. Stanisława Horaka.
Bytomskie Centrum Kultury zaprosi Państwa także na spektakl Teatru Lalki i Aktora Kubuś im. Stefana Karskiego z Kielc „Sklepy cynamonowe” w reż. Roberta Drobniucha, koncert (widowisko poetycko-muzyczne) „Słup ze słów” , w którym wystąpią: Jacek Podsiadło, Jacek Kleyff, Nasta Niakrasava oraz wyreżyserowany przez Danutę Szymczyk spektakl „Sanatorium pod klepsydrą” w wykonaniu Teatru Erato z MDK nr 1 w Bytomiu.
W Młodzieżowym Domu Kultury nr 1 odbędzie się także w listopadzie 40. Bytomska Scena Recytatora – „Tylko Schulz”.
Jesienią wróci do Bytomia także, prezentowana już na początku roku w Pałacu w Miechowicach, wystawa „Akwarelowy Drohobycz”–tym razem wspaniałe prace artystów będzie można podziwiać w Bytomskim Centrum Kultury.
Twórczość Brunona Schulza, w tym jego proza jest zjawiskiem oryginalnym w światowej literaturze. Jej specyfika sprawia niemałe trudności w przełożeniu na język innych dziedzin sztuki. Opiera się na narracji, pełna jest metafor, opisuje świat materialny jako zmienny. Z całą pewnością stanowi wyzwanie. Schulz inspiruje artystów teatralnych i filmowych na całym świecie – ciągle powstają nowe przedstawienia, dokumenty i filmy. Ciągle pobudza wyobraźnię artystów-plastyków. Twórczość Schulza — zarówno plastyczna, jak i pisarska — to opowieść o jego własnych słabościach, zawiłościach psychiki, obsesjach, pasjach i kompleksach, to stale powracające motywy takie jak np. sceny przy stole, sceny na ulicy, dorożki, judaica, portrety, akty kobiece. Drohobycz to miasto, które jest obecne w twórczości Schulza bardzo mocno. Wielokrotnie pojawiają się w niej : wieża drohobyckiego ratusza, kamieniczki przy rynku, kościoły i synagogi. Na rysunkach powraca ulica Stryjska (pierwowzór Ulicy Krokodyli) i charakterystyczne postaci z Drohobycza. Wśród bohaterów scen przy stole można rozpoznać osoby z najbliższego otoczenia Schulza: członków rodziny i przyjaciół. Świat Brunona Schulza wymaga od odbiorcy zagłębienia, uważności i pewnego rodzaju skupienia – sprawia bowiem wrażenie nierealności, marzenia sennego; stąd poetyckość pełna metafor, abstrakcji i innych chwytów artystycznych, wyraźnie widoczne są też w tej twórczości dwa typy narracji: kreatywny (prezentujący wykreowaną przez autora rzeczywistość) oraz dyskursywny, odwołujący się do odbiorcy. Odbiorcy, który nosi w sobie zainteresowanie i ambicje by ten świat poznać i zrozumieć.
Program obchodów Roku Brunona Schulza w Bytomiu przygotowany w 130 rocznicę urodzin i 80. Rocznicę śmierci artysty przybliża nam tego polskiego twórcę i jego dzieła, zwraca również uwagę na wielokulturowość przedwojennego Drohobycza. Poprzez te aspekty m.in. patrzymy i na nasze miasto, szukamy powiązań i inspiracji dla mieszkańców, pokazujemy, że życie jest nieustającą podróżą
i poszukiwaniem, gdzie pewne rzeczy są nam dane z góry, ale to co z nimi zrobimy w określonym czasie zależy od nas. I tak jak u Schulza – gdy istnieją kwestie niezmienne, które zmuszają nas do zajęcia określonej w życiu postawy, okazuje się, iż w gruncie rzeczy nie ma prostych, oczywistych rozwiązań.