„Miejsce artystki. Efekt Matyldy w sztuce” to przekrojowa wystawa poświęcona kobietom sztuki i ukazująca procesy ich emancypacji artystycznej. Irena Weiss, Katarzyna Kobro, Krystyna Herling-Grudzińska, Zofia Kulik i wiele innych artystek często rozpoczynało swoją karierę artystyczną w tandemie z partnerem-artystą lub nawet w jego cieniu. Czasem były to samodzielne wybory, innym zaś razem efekt społecznie narzuconych norm. W efekcie ich kariery rozwijały się wolniej lub wygasały z upływem lat. Niektóre zaś, wręcz przeciwnie, zaczynały budować własne, osobne historie. Dzisiaj rzucamy na te artystki nowe światło. Wspomniane znikanie lub bagatelizowanie działalności artystycznej kobiet to jednak problem znany na całym świecie. A odkrywanie twórczości tych artystek na nowo łączy się nierozerwalnie z historią powszechną i zmianami społecznymi na świecie. Z końcem XIX w. Matilda Gage zauważyła znaczną dysproporcję między osiągnięciami kobiet a osiągnięciami mężczyzn na polu nauk ścisłych. Wynikała ona z systematycznego pomijania udziału naukowców-kobiet w pracy badawczo-naukowej i przypisywania ich osiągnięć naukowcom-mężczyznom. Zjawisko to nazwano „efektem Matyldy”, a analogiczne przypadki można zauważyć w wielu dziedzinach naszego życia. Jeśli więc w XVIII czy XIX w. za pewnymi wielkimi odkryciami naukowymi ukrywały się kobiety, to być może także świat sztuki współtworzyły artystki spychane często gdzieś na margines. Z tego też powodu z całą pewnością musimy nieustannie o nich przypominać.
Wystawa poza sporą liczbą eksponatów z kolekcji naszego muzeum, w tym z obszaru malarstwa, rysunku i fotografii, zaprezentuje obiekty wypożyczone m.in. z Muzeów Narodowych w Warszawie i Krakowie, a także z Muzeum Sztuki w Łodzi oraz Muzeum Śląskiego w Katowicach. Na ekspozycji zostaną zaprezentowane zarówno rzeźby Katarzyny Kobro i Marii Pinińskiej-Bereś oraz malarstwo Michaliny Krzyżanowskiej, jak i prace mniej znanych artystek z kolekcji Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu: Marii Dawskiej, Urszuli Broll czy Teresy Rudowicz. Całość dopełni niezwykła instalacja Doroty Hadrian, zatytułowana „Marzanna”, będąca efektem otwartego projektu włączającego w jego realizację lokalne mieszkanki Śląska.
otwarcie wystawy: 5 grudnia 2019 (czwartek), godz. 17.00
czas trwania: 5 grudnia 2019 – 1 marca 2020
miejsce: pl. J. III Sobieskiego 2
kuratorka: Urszula Mikoś
wstęp wolny
UWAGA! Niektóre treści wystawy przeznaczone są dla widzów dorosłych. Na jej terenie dzieci powinny przebywać pod opieką pełnoletnich opiekunów.
Wystawa „Miejsce artystki. Efekt Matyldy w sztuce” zorganizowana przy wsparciu gminy Bytom.
