Co mają ze sobą wspólnego żeliwne igielniki z czasów naszych prababek, meble gięte z drewna i ze stali z rezydencji Prezydenta RP w Wiśle, radioodbiorniki firmy Capello, kultowy motocykl MOJ, porcelanowe steatyty z PRL-owskich stołów, długopisy Zenith, którymi pisała cała Polska, pierwsza polska endoproteza, szybowiec Foka, piekarniki Amica Zen? To obiekty, które nie tylko nadal zachwycają formą, funkcją lub stylem, ale które zaprojektowano i produkowano (lub wciąż się produkuje) na Śląsku. To też przede wszystkim ikoniczne przedmioty, które stały się bohaterami rozchwytywanej publikacji „Ikony dizajnu w województwie śląskim”, będącej podsumowaniem badań, jakie przeprowadziła w 2012 roku dr hab. Irma Kozina z udziałem Zofii Piekarskiej-Oslislo na zlecenie projektu Design Silesia.

Ikony wybrane przez gościa najbliższego spotkania z cyklu „Śląsk w kontekście” pokazują, że województwo śląskie dobrym wzornictwem stoi już od początków XX wieku. Przypominają, że to w tym regionie powstały nowoczesne motocykle, w Bielsku siedzibę miał potężny koncern skupiający fabryki mebli giętych, Częstochowa stała się centrum produkcji długopisów, którymi przez kilka dziesiątków lat pisała cała Polska, a w Katowicach wypalano awangardowe wzory porcelany, która obecnie jest obiektem pożądania kolekcjonerów.

Przedmioty, o których opowie dr hab. Irma Kozina, są też odpowiedzią na realne potrzeby użytkowników – nie tylko tych końcowych, bo pomagają poruszać się w świecie, często stanowiąc przedłużenie czy wzmocnienie niedoskonałych ludzkich fizyczności – ale też producentów, dysponujących ograniczonymi zasobami. Publikacja pokazuje także, że materialny świat przedmiotów stanowi fascynujące pole badawcze, bo przedmioty zawierają w sobie elementy należące do wielu porządków – technicznego, naturalnego, kulturowego, symbolicznego, afektywnego oraz historycznego. Ich forma i wygląd są zawsze wynikiem pewnego wyboru projektantów, podyktowanego bardzo różnymi czynnikami.

Właśnie o tych wyborach i znaczeniach opowie autorka książki. Podczas spotkania spróbujemy ustalić, dlaczego niektóre z nieskończenie wielu otaczających nas przedmiotów stały się ikonami. Przyjrzymy się, czym są te ikony dla Górnego Śląska i czy spojrzenie od-przedmiotowe może powiedzieć nam coś więcej o samym Śląsku i jego specyfice. Zapytamy, jakie kompetencje powinien posiadać współczesny człowiek, żeby umieć odpowiednio obchodzić się z przedmiotami.

data: 6 kwietnia 2019 (sobota), godz. 16.00
miejsce: Sala Kolumnowa, ul. W. Korfantego 34
prowadzi: Magdalena Pospieszałowska
gość: dr hab. Irma Kozina
wstęp wolny
spotkanie to kōncek Ślōnskiego szwōngu – festiwalu śląskiej kultury

więcej o publikacji „Ikony dizajnu w województwie śląskim”

więcej o festiwalu „Ślōnski szwōng”

zobacz też pełen program wydarzeń festiwalu „Ślōnski szwōng”