🗣 Aleksandra Wata „Dziennik bez samogłosek” – wykład

W historii literatury polskiej są takie postacie, które skrzętnie ukrywano przed czytelnikami m.in. z powodu głoszenia poglądów antykomunistycznych. Do grona pisarzy zamilczanych należy Aleksander Wat – awangardowy poeta pochodzenia żydowskiego, tłumacz i redaktor pism lewicowych, który napisał o sobie: „Byłem politykiem, kiedy trzeba było być poetą, i byłem poetą, kiedy trzeba było być politykiem (…) Kiedy człowiek znajduje się w wodzie, w której nie umie pływać, najlepiej nie starać się pływać. A ja się ruszałem. Olbrzymia historia, potężna machina, a ja podstawiałem swoją nóżkę”.

Usunięcie poety i pisarza z historii literatury przebiegło tym sprawniej, że na hasło „awangarda” gros społeczeństwa zatyka uszy i ucieka, nie próbując nawet zgłębić tematu. Tymczasem Wat był niesamowicie uczciwy, a jego uczciwość rozjaśnia nam mroki życia literackiego i politycznego w przedwojennej Polsce, tłumaczy narodziny totalitaryzmów i uzmysławia odpowiedzialność każdego z nas za tu i teraz. Nie ma niewinnych, wszyscy są winni: „Polityka jest naszym przeznaczeniem, cyklonem, w którego sercu tkwimy ciągle, choćbyśmy się chronili w łupinkach poezji” – napisał.

Podczas naszego spotkania zostanie omówiony „Dziennik bez samogłosek” i „Mój wiek” – rodzaj pamiętnika mówionego, który powstał dzięki Czesławowi Miłoszowi. Wat odbył podróż do Ameryki. Osiadł w Berkerley. Stany wiązały się z nadzieją na pracę i może z nadzieją na ulgę w cierpieniu. Euforia jednak ulotniła się szybko niczym zapach dobrych perfum. Poeta cierpiący na zespół opuszkowy Wallenberga – schorzenie objawiające się bardzo silnymi bólami głowy – nie odczuł ulgi, wręcz odwrotnie. Zajęcia ze studentami nie przyniosły tego, czego pisarz oczekiwał, czyli akceptacji i zrozumienia w środowisku o zabarwieniu lewicowym, zresztą postępująca choroba uniemożliwiła mu pracę.

I z tego cierpienia, a także tych, które spotykały go nieustannie od 1939 roku, narodziły się książki. Wat postawił w nich diagnozę i opisał objawy choroby dręczącej świat, wskazał na źródła i wyjaśnił przyczyny rozwoju totalitarnego nowotworu. W środku tego świata usytuował siebie jako jednego z winnych.

☑️ kiedy? 23 lutego 2022 (środa), godz. 17.00
☑️ gdzie? Centrum Edukacji, pl. J. III Sobieskiego 2
☑️ kto prowadzi? Jolanta Zaczkowska
☑️ wstęp: 2 zł (bilety do zakupu w kasie: pl. J. III Sobieskiego 2 lub ul. W. Korfantego 34)

UWAGA: W związku z ograniczeniami epidemicznymi wprowadzonymi dla Państwa bezpieczeństwa obowiązuje limit 20 osób na wykładzie.