Już 25 kwietnia o godzinie 17.00 zapraszamy na spotkanie autorskie wokół publikacji „Jestem zdrów i w dobrym nastroju… Pocztówki z Wielkiej Wojny w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu”.
Jestem zdrów i czuję się dobrze… – to lakoniczne zdanie widniało na setkach, a może i tysiącach kartek pocztowych wysyłanych przez żołnierzy walczących na frontach I wojny światowej. W zbiorach Działu Historii Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu znajduje się zbiór ponad 150 pocztówek z lat 1914–1918. Unikatowa kolekcja obejmuje korespondencję osobistą, kierowaną do Franza Samola, dyrektora sierocińca Fundacji Cesarza Wilhelma w Bytomiu, przez byłych wychowanków zakładu oraz członków jego rodziny – żołnierzy armii pruskiej, przesyłających informacje tekstowe informacje do jedynej bliskiej im osoby.
Dwujęzyczna polsko-niemiecka publikacja została przygotowana celem wspomnienia 110. rocznicy wybuchu I wojny światowej, przypadającej w 2024 roku. Stanowi opracowanie wspomnianej kolekcji pocztówek pod względem tekstowym i ikonograficznym, z podaniem poddanych transkrypcji treści korespondencji wytworzonej in situ, w konkretnych miejscach (okopach, lazaretach, w chwilach odpoczynku, w trakcie urlopu czy podróży itp.) i miejscowościach (Europy Zachodniej, Środkowej i Wschodniej). Publikacja uzupełniona została tekstem wprowadzenia historycznego, w którym nakreślono historię I wojny światowej w makro- i mikroperspektywie, uwzględniając działania militarne i relacje społeczne w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem tych dotykających Górny Śląsk, a w szczególności Bytom, w odniesieniu do lat 1914–1918.
Zrealizowany projekt wydawniczy wpisuje się w nurt badań historycznych, mających na celu analizę wydarzeń i faktów okresu I wojny światowej, w kontekście krytycznej interpretacji pozostawionych świadectw. Zasadniczym argumentem przemawiającym za upowszechnieniem źródła i wydaniem publikacji jest niewątpliwie jego historyczna wartość i unikatowość. Stanowi kolejny ważny głos-świadectwo minionego czasu, uzupełniając w swoisty sposób narrację o historii I wojny światowej. Wydarzenia (czas, miejsca i ludzie), rozgrywające się na frontach I wojny światowej i na jej zapleczu, zapamiętane i zachowane w korespondencji żołnierzy, pozwalają poczuć trudny czas wojny, dotknąć go, wejść w lokalne i ponadlokalne relacje, podążając za narracją in situ świadków czasu. Z fragmentów wielu jednostkowych historii wyłania się wspólna opowieść, będąca „zlepkiem” historii wielu młodych mężczyzn dotkniętych tragedią wojny, którzy związani byli z bytomskim sierocińcem. Pocztówki, co ważne, miały wartość również dla dyrektora zakładu, Franza Samola, który przechował je i ofiarował Oberschlesisches Landesmuseum w Bytomiu w latach międzywojnia, jako swoisty znak pamięci o ludzkich doświadczeniach i ponadczasowym przesłaniem „Nigdy więcej wojny”!
kiedy? 25 kwietnia 2024 (czwartek), godz. 17.00
gdzie? Centrum Edukacji, pl. Jana III Sobieskiego 2
kto prowadzi? dr Joanna Lusek i Maciej Droń
wstęp? wolny