Zainspirowani Szukalskim – trwa projekt realizowany podczas Festiwalu Filmu i Sztuki Dwa Brzegi

Projekt multidyscyplinarny „Zainspirowani Szukalskim” zakłada zrealizowanie podczas 16. edycji Festiwalu Filmu i Sztuki Dwa Brzegi w Kazimierzu Dolnym licznych wydarzeń o charakterze kulturalno-edukacyjnym. Podstawowym założeniem jest przygotowanie wystawy prac plastycznych zainspirowanych twórczością Stanisława Szukalskiego oraz działań towarzyszących o charakterze multimedialnym: mappingu, performance’u i koncertu muzyki akcydentalnej nawiązującej do życia i twórczości artysty. Planowane jest także przypomnienie oryginalnego filmu dokumentalnego o Szukalskim (produkcji Netflix) „Walka: Życie i zaginiona twórczość Stanisława Szukalskiego”. Muzeum Górnośląskie w Bytomiu jest patronem honorowym wydarzenia.

Harmonogram wydarzeń w ramach projektu artystycznego "Zainspirowani Szukalskim". Czarne litery na jasnym tle.

Harmonogram wydarzeń w ramach projektu artystycznego „Zainspirowani Szukalskim”

Wyjątkowymi punktami programu będą też: projekcja unikalnych materiałów dokumentujących wypowiedzi samego artysty (ze zbiorów prawnych spadkobierców Szukalskiego), prelekcje i prezentacje dotyczące specyfiki i oryginalności dokonań Szukalskiego, a także poszczególnych wątków działań twórców inspirujących się ikonograficznym bogactwem dzieła Szukalskiego: moda (w tym obuwie), tatuaż, świetlne wizualizacje z wykorzystaniem źródeł i symboli, z których czerpał artysta. Prezentowane prace plastyczne będą wynikiem otwartego naboru ogłoszonego wśród artystów związanych z Fundacją Helisa, ASP w Krakowie oraz pozostałych chętnych z całego świata. Prace te wyeksponowane zostaną po dokonaniu niezbędnej selekcji jakościowej przez wykwalifikowane gremium konsultacyjne. Projekt zakłada wydarzenia rozłożone w czasie (wystawa rzeźb, malarstwa, rysunku, instalacji, grafiki, fotografii, projektowania użytkowego, „zapętlone” projekcje filmowe) oraz jednorazowe (wykład, prelekcja, performance, pokaz tańca i gry na harfie laserowej).

Harmonogram wydarzeń w ramach projektu artystycznego "Zainspirowani Szukalskim". Czarne litery na jasnym tle.

Harmonogram wydarzeń w ramach projektu artystycznego „Zainspirowani Szukalskim”

Kilkudniowe wydarzenie artystyczne odbywa się w wielu lokalizacjach Kazimierza Dolnego: Baszta, Zamek, Muzeum Nadwiślańskie z oddziałami (Kamienica Celejowska, Odział Historii Kultury Regionu, Oddział Muzeum Sztuki Złotniczej), Kazimierski Ośrodek Kultury Promocji i Turystyki, Dzwonnica Kultury, Aula Gminnego Zespołu Szkół, ruiny willi Szukalskiego na Albrechtówce, Mięćmierz oraz szeroko pojmowana przestrzeń miejska. Uczestnik otrzymuje mapkę w wersji papierowej lub cyfrowej z podaną lokalizacją wydarzeń w ramach Projektu i decyduje, w których wydarzeniach weźmie udział (rodzaj nieformalnej gry miejskiej „Szukamy Szukalskiego”).

Podstawowym celem Projektu jest stworzenie wydarzenia o wysokiej randze artystycznej, które przyczyni się do popularyzacji i lepszego postrzegania unikalnej twórczości Stanisława Szukalskiego jako artysty niesłusznie zapomnianego i programowo pomijanego w opisywaniu polskiej sztuki XX wieku. Założona w Projekcie współpraca sprawdzonych partnerów merytorycznych oraz profesjonalnych twórców z wielu dziedzin i regionów spowoduje synergię skutkującą wyjątkowo atrakcyjnym rezultatem. Wykorzystując potencjał kulturowy zarówno miejsca, jak i osób realizujących przedsięwzięcie, zamierzamy w pełni korzystać z otwartych postaw w życiu społecznym, ponieważ doświadczenia przez nas zebrane jednoznacznie wskazują, że działając w ten sposób, osiągamy najbardziej satysfakcjonujące wyniki.

Drobnym, ale interesującym efektem Projektu będzie uświadomienie licznym miłośnikom sztuki, związanym z Kazimierzem Dolnym, interakcji Stanisława Szukalskiego z tym miastem. Ciągle jeszcze zdarzają się osoby, dla których posiadanie przez artystę domu w Kazimierzu nie jest faktem oczywistym. Popularyzatorskie elementy Projektu, z wykorzystaniem  trudno dostępnych źródeł dokumentalnych, pomogą przedstawić życie i dorobek Szukalskiego w zupełnie nowym świetle, co ma spowodować pozbawienie tej postaci negatywnych kontekstów i uprzedzeń funkcjonujących we współczesnym odbiorze. Rzutująca na postrzeganie jego sztuki skromność pozostawionego dorobku plastycznego wobec ogromu talentu twórczego Szukalskiego może zostać chociaż częściowo zrekompensowana zaprezentowaniem tak szerokiego zakresu inspiracji, którymi jego sztuka oddziałuje na kolejne pokolenia. To jest jeden z podstawowych aspektów wyjątkowości Projektu „Zainspirowani Szukalskim”. Zrealizowanie go w Kazimierzu Dolnym w ramach Festiwalu Filmu i Sztuki Dwa Brzegi radykalnie zwiększy dotarcie z ideą przewodnią do szerokiego grona odbiorców.

Dalekosiężnym celem Projektu jest również zwrócenie uwagi na problem postępującej degradacji willi Stanisława Szukalskiego – „Szukałki”, która jest usytuowana na terenie objętym nadzorem konserwatorskim. Być może szeroko nagłośniona społecznie nasza akcja promująca twórczość Szukalskiego i jego związki z Lubelszczyzną pozwoli znaleźć środki i w uzgodnieniu z właścicielem odtworzyć pierwotny stan zabytkowego budynku oraz w perspektywie zorganizować tu miejsce pamięci tego genialnego artysty, nawiązujące do istotnej dla niego idei  sztuki narodowej i najlepszej, autorskiej metodologii kształcenia artystycznego.

Fundacja Helisa – główny organizator Projektu – została powołana w 2020 roku do prowadzenia wszechstronnej działalności w zakresie rozwoju i propagowania kultury oraz sztuki we wszelkich jej przejawach. Jej nadrzędnymi celami są działania na rzecz wspierania aktywności twórczej, tworzenia miejsc i sytuacji do swobodnej kreacji artystycznej. Fundacja organizuje, wspiera oraz animuje inicjatywy artystyczno-edukacyjno-kulturalne, propagując rozwój edukacji artystycznej i działań na rzecz współpracy i integracji środowisk twórczych.