To całkowicie nowy projekt w ofercie Muzeum Górnośląskiego – pierwsze tego rodzaju zakrojone na tak szeroką skalę przedsięwzięcie, będące swoistym świętem Górnego Śląska, mającym na celu zapoznanie większego grona odbiorców z barwną, ale i w ostatnim czasie coraz modniejszą kulturą i tradycją regionu, zarówno w warstwie etnograficznej, wizualnej, jak i muzycznej. Tytułowy „szwōng” to rozbieg i działanie z impetem, rozmachem. Przez cały miesiąc od 14 marca do 10 kwietnia 2018 roku w Muzeum Górnośląskim będziemy wskazywali na ciekawe, nowe i gryfne inicjatywy w naszym otoczeniu. „Ślōnski szwōng” będzie okazją do uczestniczenia w koncertach, wystawach, licznych warsztatach i zabawach rodzinnych. Złożą się nań cztery tygodnie tematyczne: „Kwolby i uciechy”, „Bajtlowisko”, „Nabożny” i „Szykowny”, którym zakończymy ten wyjątkowy festiwal etnomuzealny.
„Tydzień kwolby i uciechy” będzie przede wszystkim stał pod znakiem obrazu: podczas spotkania „Nasze śląskie Hollywood” zaprosimy na przegląd etiud filmowych powstałych w 2017 roku na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego, a za sprawą Arkadiusza Goli i spotkania „Śląsk, jakim go widzę” – pokusimy się o zaprezentowanie najnowszych dokonań śląskich fotoreporterów. W ramach nabierania szwōngu wysłuchamy koncertu „Marcowe momenty muzyczne” w wykonaniu Piotra Pospieszałowskiego i chóru De Profundis pod dyrekcją Haliny Unger oraz Family Vocals/Szymon Niechcioł Jazz Group.
Z kolei „Bajtlowisko” to czas warsztatów i spotkań przypominających o dawnych tradycjach. Zarówno młodsi, jak i starsi będą mieli okazję wziąć udział w warsztatach, podczas których wykonamy palmy wielkanocne, zabawki naszych dziadków – kolorowe, drewniane ptaszki – oraz poznamy technikę woskową w zdobieniu kroszonek. Na koniec będziemy mogli wykonać koszyczek wielkanocny z wikliny (zapisy!). Dla miłośników gwary obowiązkowym punktem programu będzie spotkanie ze znawczynią śląskiej godki, Barbarą Szmatloch, która na nowo odkryje przed nami nieco już zatarte znaczenia i formy śląskich tradycji wielkanocnych.
„Nabożny tydzień” upłynie pod znakiem tradycji wielkanocnej. Będzie to okazja i do zadumy, i do radosnego świętowania oraz wspólnej zabawy w gronie przyjaciół i rodziny. Szczególnym wydarzeniem będzie specjalna wystawa prezentująca temat Pasji w sztuce ludowej. Ale zaprosimy też do wspólnego rodzinnego świętowania w muzealnym ogrodzie w Poniedziałek Wielkanocny: poszukamy wielkanocnego zajączka i wysłuchamy koncertu Zespołu Pieśni i Tańca „Siemianowice”.
W „Szykownym tygodniu” pokażemy, jak tradycja oddziałuje na współczesne projektowanie i modę. Rozpoczniemy od dyskusji o modzie śląskiej z Barbarą Szmatloch, wykonamy oryginalne śląskie torby. Zaprezentujemy też kolekcje firm czerpiących ze śląskiej tradycji. W trakcie wykładu dr Anny Kmity czy spotkania z dr hab. Irmą Koziną i dr Zofią Oslislo-Piekarską poruszona zostanie także kwestia projektowania opartego na motywach regionalnych, czerpiącego z lokalnego dziedzictwa. Festiwal zakończy się koncertem zespołu Chwila Nieuwagi.
Wisienek na torcie jest aż kilka, jak chociażby wielki finał konkursu „Górnośląskie kroszonki”. To tylko skromny wyimek z oferty festiwalu „Ślōnski szwōng”. Muzeum Górnośląskie zadba o to, żeby wszyscy – mali i duzi, panie i panowie – mogli poczuć ożywczy szwōng dzięki wydarzeniom, których wspólnym mianownikiem jest nowoczesne spojrzenie na śląską tradycję i wiosenne odradzanie się, także kulturalne.