2 lutego 2020 roku rozpoczynamy w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu tydzień etnograficzny, którego kulminacja przypadnie 9 lutego podczas Ogólnopolskiego Dnia Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej. Akcja ma na celu propagowanie wiedzy z zakresu etnografii i szeroko pojętej kultury. Pragniemy w ten sposób poprzeć również Polskie Towarzystwo Ludoznawcze prowadzące akcję społeczną o charakterze informacyjnym, stojącą w opozycji do decyzji z 2018 roku o wykreśleniu etnologii z wykazu dyscyplin naukowych. Podczas tego tygodnia chcemy uchylić rąbka tajemnicy: na czym polega praca etnografów w muzeum, jak dbają i opracowują ponad 22-tysięczne zbiory i w jaki sposób powiększają kolekcje? A kto jest w stanie wykonać i przechować dla przyszłych pokoleń tę wiedzę, jeśli nie oni…
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze istnieje od 9 lutego 1895 roku, dokumentuje i rozwija wiedzę o historycznych i współczesnych kulturach świata, w tym o formach kultury ludowej.
Kontynuuje osiągnięcia z zakresu ludoznawstwa, etnografii i folklorystyki, rozwija twórczo wiedzę wytworzoną przez nie w przeszłości, zgromadzoną przez lata trwania tych dziedzin, a także kapitał symboliczny wypracowywany w ramach etnologii, antropologii kulturowej i społecznej. Jego celem jest konsolidacja środowiska naukowego oraz kontynuowanie dzieła poprzedniczek i poprzedników, dbanie o jak najwyższy poziom prowadzonych badań naukowych i jak najszersze upowszechnianie ich wyników.
***
2 lutego 2020. Niedziela z etnografią
Czerpanie ze źródeł?
godzina: 12.30/13.30/14.30
miejsce: gmach główny, pl. J. III Sobieskiego 2
prowadzi: Urszula Bracka
wstęp: wolny
Ruch zero waste / lass waste, ostatnio staje się coraz bardziej popularny, to jednak żadna nowość dla naszych prababek i pradziadków, którzy jeszcze do niedawna żyli właśnie w taki sposób. Ten styl życia znany jest bardzo dobrze etnografom, którzy stykali się z nim stale podczas badań terenowych i wywiadów. Obecnie ruch ten to świadomy wybór związany z troską o ochronę naszej planety, natomiast dawniej były to oczywiste, naturalne zachowania.
Na spotkaniu poznacie kilka pomysłów na życie w duchu zero waste, ale też usłyszycie o tym, jak nasi przodkowie radzili sobie bez tworzyw sztucznych. Podczas oprowadzania po wystawie „Z życia ludu śląskiego XIX–XX wieku” dowiecie się, jak nasi pradziadkowie dbali o piękno natury, a tym samym o swoje zdrowie. Przedstawione zostaną sprytne sposoby, które będzie można wykorzystać w codziennym życiu.
Bez prądu. Z prądem – oprowadzanie kuratorskie
godzina: 13.00
miejsce: gmach główny, pl. J. III Sobieskiego 2
prowadzi: Anna Grabińska-Szczęśniak
wstęp: w cenie biletu na wystawy czasowe
Podczas oprowadzania kuratorskiego po wystawie „Bez prądu. Z prądem” dowiemy się, jak radzili sobie nasi przodkowie, gdy nie było elektryczności, czym prano, jak gotowano, czy można sobie poradzić bez tak dzisiaj oczywistych sprzętów jak lodówka, lampka nocna czy odkurzacz. Kuratorka wystawy zabierze Państwa w podróż w czasy kaganka, początki elektryczności, dizajnu PRL-u i życie w ekspresowym tempie XXI wieku.
O miłości na ludowo
godzina: 14.30
miejsce: gmach główny, pl. J. III Sobieskiego 2
prowadzi: Anna Jurczyk
wstęp: wolny
Czy wiecie, jak dawniej panny szukały sobie kawalera? Podczas których świąt można było wywróżyć sobie swojego przyszłego wybranka? A także do jakich magicznych sztuczek uciekały się dziewczęta, aby przyciągnąć do siebie miłość? O tym wszystkim dowiecie się podczas wykładu na wystawie „Z życia ludu śląskiego XIX–XX wieku”. Etnolog Anna Jurczyk podpowie, jak sobie pomóc, żeby zdobyć miłość drugiej osoby i żyć długo i szczęśliwie.
***
9 lutego 2020. Ogólnopolski Dzień Etnografii, Etnologii i Antropologii Kulturowej
Etnograf cię ubierze
godzina: 12.30–16.30
miejsce: gmach główny, pl. J. III Sobieskiego 2
prowadzi: Anna Grabińska-Szczęśniak
wstęp: wolny
Niegdyś strój mówił o nas wszystko: skąd pochodzimy, jaki jest nasz status społeczny i stan cywilny. Sposób wiązania merynki lub wygląd kwiatów na wstążkach dawał jeszcze bardziej szczegółowe informacje, takie jak np. nazwa miejscowości, w której mieszkamy. Jeśli chcesz się poczuć jak prawowity mieszkaniec Bytomia, masz ku temu okazję: nasi etnografowie pomogą przymierzyć strój rozbarski, wyjaśnią, jak nazywa się każdy element i dlaczego jedna kobieta nosiła czepiec, a inna chustkę. Pamiątkowe zdjęcie, wykonane w takiej stylizacji, na pewno będzie doskonałą pamiątką.