Tematyczną dominantę wystawy „Pomiędzy magią a religią” stanowi zagadnienie dualizmu wierzeniowego w kulturze tradycyjnej i jego współczesnych przejawów. Akcent treściowy rozłożony zostanie na dwie współgrające ze sobą płaszczyzny. Pierwsza ukazuje człowieka jako osobę wierzącą w Boga, która poprzez modlitwy, wstawiennictwo świętych, używanie dewocjonaliów itp. pragnie polepszyć swój los i ustrzec się od nieszczęść. W centrum drugiej stoi zaś człowiek, który wierzy w przesądy i zabobony oraz stosuje różne praktyki magiczne, by uchronić się od złego.

Ekspozycja podzielona zostanie na kilka przestrzeni, mających pokazać, że obok religii nieodłącznym elementem ludzkiej egzystencji są dziś przesądy, a my sami jesteśmy bardziej lub mniej świadomi oddziaływania ich treści na nasze życie. Wystawę zainauguruje zagadnienie wierzeń dotyczących świata przyrody, którą człowiek od zawsze starał się zrozumieć i oswoić, aby zapewnić sobie urodzaj i dobry chów zwierząt. W dalszej kolejności widz dowie się, jakie praktyki ochronne stosowano dawniej przy budowie domu, aby czuć się w nim bezpiecznie. Tematyce tej towarzyszyć będzie problematyka zabiegów magicznych wykorzystywanych przed laty w celu poznania drugiej osoby, wzbudzenia w niej uczuć czy zatrzymania przy sobie. W dalszej części zaprezentowane zostaną przesądy ślubne, których przestrzegano, aby wspólne życie młodej pary było długie i szczęśliwe. Nie zabraknie także zagadnienia zwyczajów i działań o charakterze magicznym, którym podlegał w kulturze ludowej okres ciąży, porodu oraz pierwszych dni życia dziecka. Na koniec omówione zaś zostaną wierzenia dotyczące istot nadprzyrodzonych, takich jak bebok czy strzyga.

Co ciekawe, ekspozycję dopełnią porady poprzednich pokoleń na temat tego, jak zapewnić sobie powodzenie w sprawach finansowych, co zrobić, gdy czarny kot przebiegnie drogę, i jak odczynić siedem lat nieszczęścia, gdy stłucze się lustro, a także wyjaśnienia, dlaczego nie można witać się przez próg oraz dlaczego piątek trzynastego jest pechowy. Uzupełnieniem wystawy będą współczesne przejawy „myślenia magicznego” w postaci kart tarota, horoskopów czy słonika na szczęście.

Katalog do wystawy dostępny w sklepie online i w naszym muzealnym sklepiku.

„Pomiędzy magią a religią” – wernisaż wystawy online: 

Oprowadzanie kuratorskie online: 

Czas trwania wystawy: 10 listopada 2020 – 2 stycznia 2022 roku
Miejsce: ul. W. Korfantego 34
Kurator wystawy: Anna Jurczyk