Pradawny cmentarz odkryty w oddalonym o ok. 20 km od Wrocławia Domasławiu dowodzi zmian, jakie dokonały się w kulturze w ok. 750 r. p.n.e. Groby swoistej „arystokracji” potwierdzają związek grzebanej tam ludności z kręgiem cywilizacji śródziemnomorskiej. Zapraszamy na wystawę przedstawiającą odkryte w Domasławiu zabytki i wyjaśniającą ich fenomen.
Od lipca 2006 do września 2008 roku Zespół Badań Ratowniczych Instytutu Archeologii i Etnologii PAN we Wrocławiu przeprowadził zakrojone na szeroką skalę badania archeologiczne w Domasławiu, gmina Kobierzyce, związane z budową Autostradowej Obwodnicy Wrocławia A8.
W trakcie badań odsłonięto relikty zabudowy obozowisk i osad z okresu neolitu, wczesnej epoki brązu i epoki żelaza, w tym bogate cmentarzysko z wczesnej epoki żelaza (od około 750 do 450 r. p.n.e.). W odkrytych grobach po raz pierwszy w pradziejach w sposób tak jednoznaczny manifestuje się zróżnicowanie społeczne (w tym majątkowe) tej ludności. W społeczności kształtuje się rodzaj „arystokracji” utrzymującej bliskie kontakty z głównymi centrami kulturowymi Italii i alpejskiego kręgu kultury zwanej halsztacką.
Zmienia się w dużej mierze obraz kultury materialnej, o czym świadczą wyposażenie i konstrukcja bogatych grobów, zwłaszcza blisko 300 odkrytych grobów komorowych, których występowanie koncentruje się głównie w jednej strefie cmentarzyska. Groby oprócz popielnicy zawierały od kilkunastu do ponad 50 innych naczyń. Odnaleźć można wśród nich przykłady luksusowej ceramiki grafitowanej i malowanej. W grobach odkryto ponadto przedmioty z brązu, żelaza, kamienia, szkła, bursztynu i złota.
W zespole ceramiki malowanej niewątpliwie najcenniejszym zabytkiem, a zarazem rewelacją w skali europejskiej archeologii wczesnej epoki żelaza, jest czterokołowy wózek pochodzący z jednego z bogato wyposażonych grobów komorowych. Kultowa symbolika motywu wozu jest szeroko rozpowszechniona m.in. w epoce brązu i wczesnej epoce żelaza. W tej symbolice dopatrywać się można oddziaływań z kręgu cywilizacji śródziemnomorskich (w starożytnej Grecji wozem przewożono na miejsce spoczynku „wodza-naczelnika”).
Wystawa Domasław – nekropolia arystokracji z wczesnej epoki żelaza została przygotowana ze zbiorów wrocławskiego Zespołu Badań Ratowniczych Instytutu Archeologii i Etnologii PAN oraz przy współpracy Muzeum Miejskiego Wrocławia. Ekspozycję będzie można zwiedzać do 29 maja br.
Czas trwania wystawy: 24 lutego–29 maja 2016
Miejsce: gmach przy ul. W. Korfantego 34
Komisarz: Marian Pawliński
Na zdjęciu: czterokołowy wózek kultowy, poniżej: naczynie malowane z motywem słońca, naczynie zoomorficzne, zapinka harfowata, fot. Witalis Szołtys
