Noc Muzeów 2016. Jutro zaczyna się wczoraj

Tej nocy nie śpimy! Otwieramy podwoje muzealnych przestrzeni, gdzie jutro zaczyna się wczoraj. Czy wiecie, co się dzieje z zabytkiem zanim znajdzie się na wystawie, a co z obrazem, gdy trafia do „lekarza”? Jak przechytrzyć i upolować śląskie mamidła? Co mówią drzewa, a co najnowsze badania dotyczące królewskiej rodziny żubrów? Zapraszamy na 8 wystaw, pokaz mody inspirowanej elementami stroju śląskiego, projekcję filmu i liczne spotkania oraz warsztaty.

Wydarzenia będą się odbywać w obydwu gmachach Muzeum Górnośląskiego, jak również w muzealnej Wozowni (otwieranej dla zwiedzających tylko w tę noc) w godzinach 18.00–24.00. Na wszystkie wstęp jest wolny. Prosimy, by zabrać latarki.

Program:

gmach przy pl. Jana III Sobieskiego 2

18.00–24.00 Uchwycone spojrzenia – oprowadzanie po Galerii Malarstwa Polskiego (co godzinę)

Jak w ostatnich stuleciach zmieniało się patrzenie na świat? Dlaczego jedni, obrazując go, kładli na płótno plamy, inni sunęli pędzlem, formując łagodne lub ostre kreski? Co było dla nich ważne i jak to wyrażali? O każdej pełnej godzinie w Galerii Malarstwa Polskiego przez okulary poszczególnych epok, stylów, mód prześledzimy historię, techniki malarskie i sprawdzimy, na ile współczesne spojrzenia na rzeczywistość różnią się od tych uchwyconych na malowidłach.

19.00–24.00 Śląska demonologia dla odważnych – gra terenowa na wystawie etnograficznej oparta na wierzeniach ludowych. Warto zabrać ze sobą latarki!

Utopcom, strzygom i innym bebokom strach wychodzić na spotkanie. Tych jednak, którzy lubią adrenalinę, mają odwagę oraz spryt Szewczyka Dratewki, zapraszamy na rodzinną grę terenową – polowanie na śląskie upiory. Liczą się w niej: spostrzegawczość (znajdźcie wskazówki!), bystrość (powiążcie fakty!) oraz szybkość i wytrwałość (pokonajcie jak najwięcej potworów i zostańcie bohaterami!). Na najodważniejszych, którzy przyjdą z latarkami, czeka Galeria strachów przygotowana w czasie zajęć w Muzeum przez uczniów z Gimnazjum nr 1 w Bytomiu.

20.00-24.00 Królewska rodzina żubrów pszczyńskich – pierwsza oficjalna odsłona

Nie byłoby pszczyńskich żubrów żyjących na wolności, gdyby nie „Matka Królów” – Planta i jej partner Plebejer. Protoplaści królewskiego rodu dumnie prezentują się na ekspozycji w Muzeum Górnośląskim. Ale czy to na pewno oni? Co je łączy z dwoma kolejnymi żubrami, które tej nocy wzbogacą wystawę?

20.30–21.00 Drzewa mówią. Historia w pniu zapisana – opowieści przyrodnicze

Co można odczytać z przekroju poprzecznego dębu eksponowanego w Muzeum Górnośląskim? Bez wnikliwej obserwacji i pomocy przyrodników część osób stwierdzi, że niewiele. Tymczasem naukowcy są w stanie o historii w pniu zapisanej mówić bez końca – a to o miejscu i zmianach atmosferycznych, a to o wpływie działalności człowieka. Co zatem o nas mówią drzewa?

21.00 Na pograniczu światów – wernisaż wystawy malarstwa nieprofesjonalnego
21.30–22.30 Obraz u lekarza. W pracowni konserwatora dzieł sztuki – wykład połączony z warsztatami

Spójrzmy na obraz okiem konserwatora dzieł sztuki. Co zobaczymy, oświetlając obiekt on face, z boku, od rewersu, a co u używając promieni UV? Dowiemy się, dlaczego tak ważne jest, by przed „leczeniem” zabytku, wnikliwie go poznać oraz czy możliwe jest opóźnienie procesu jego starzenia. Wiedza ta pomocna będzie podczas warsztatów dla kopistów, których tematem będzie obraz Chrystiana Breslauera.

22.00–22.30 Różne oblicza krajobrazu – zagadki malarskie
22.30–23.00 Omne vivum ex ovo – oprowadzanie po wystawie, prezentacja największych komórek w świecie przyrody

To nieprawda, że pierwsza była kura. Wszystko zaczęło się od jaja, które u wielu gatunków zwierząt stanowi jedną z faz rozwoju nowego osobnika. Jaja bezkręgowców i kręgowców, poszczególnych gatunków ptaków, gadów, płazów i owadów, a nawet kilku przedstawicieli ssaków różnią się nie tylko wielkością. Jak wyglądają największe komórki w świecie przyrody i czy łatwo jest, patrząc na ich zabarwienie, wzory, a nawet kształty wskazać jaja emu, rekina, kolibra albo strusia?

Centrum Edukacji (wejście od ul. J. Piłsudskiego)

18.00–19.00 Izabela Czartoryska – kolekcjonerka pamiątek historycznych i nie tylko. Rzecz o niebezpiecznych związkach polityki z życiem prywatnym

Piękną nigdy nie byłam, ale często bywałam ładną – napisała o sobie Izabela Czartoryska – arystokratka, pisarka, organizatorka życia kulturalnego, która swoim biogramem mogłaby obdarować co najmniej kilka osób. Dla muzealników jednym z jej najważniejszych osiągnięć jest założenie pierwszego polskiego muzeum w Świątyni Sybilli w Puławach. Ale na spotkaniu będzie też mowa o burzliwej epoce oraz dość zaskakujących – z naszego, współczesnego punktu widzenia – obyczajach,  płynnych granicach przenikających się sfer życia prywatnego  i polityki  w biografii tej oryginalnej postaci.

19.00–19.45 Planta i Plebejer. Dziedzictwo przyrodnicze i muzealne pszczyńskich żubrów

Badania mające na celu identyfikację poszczególnych „członków” unikatowego stada żubrów pszczyńskich, które zapobiegło wyginięciu żubrów wolnościowych, dostarczyły sensacyjnych informacji. Kto znajduje się na wystawie w Muzeum Górnośląskim? Jakie inne bezcenne preparaty tego największego w Europie gatunku ssaka zostały poddane renowacji i konserwacji w muzealnej Pracowni Preparacji Okazów Przyrodniczych?

gmach przy ul. W. Korfantego 34

18.00 Otwarcie Nocy Muzeów
18.00–24.00 Nekropolia arystokracji z wczesnej epoki żelaza – oprowadzanie po wystawie archeologicznej (co godzinę)

Obiekty odkryte na pradziejowym cmentarzu w Domasławiu ukazują obraz zamożnego społeczeństwa na Śląsku we wczesnej epoce żelaza, prowadzącego ożywione kontakty z głównymi centrami kulturowymi Europy. W odsłoniętych grobach znaleziono piękne okazy ceramiki malowanej i grafitowanej, a także przedmioty z brązu, żelaza, szkła, bursztynu i złota. O każdej pełnej godzinie o tych rewelacyjnych znaleziskach, eksponowanych w Muzeum Górnośląskim, opowiadać będą archeolodzy.

18.00–24.00 Od zabytku do ekspozycji – prezentacja warsztatu pracy archeologa-muzealnika

Co dzieje się z obiektem od momentu pozyskania go aż do zaprezentowania na wystawie? Czym zajmuje się archeolog-muzealnik? Podczas spotkania będzie można zaznajomić się z metodyką badań archeologicznych oraz dowiedzieć, jak wyglądają konserwacja, analiza mikroskopowa zabytków czy prace gabinetowe.

19.00 Z aparatem w ręku. Śląsk oczyma Paula Rothera – wernisaż wystawy
19.30–19.45 Silesia Folk Design – pokaz mody inspirowanej elementami stroju śląskiego cz. I
20.30–20.45 Silesia Folk Design – pokaz mody inspirowanej elementami stroju śląskiego cz. II

Nie w białych sukniach z koronki i tiulu, ale w czarnych jaklach – jedwabnych, żakardowych, aksamitnych – Ślązaczki szły do ślubu. W 2015 roku nowe wersje tych dawnych elementów kobiecego stroju zaprezentowała ornontowicka Arteria w projekcie Silesia Folk Design. Teraz będzie okazja zobaczyć je w Bytomiu. Zapraszamy na pokaz mody współczesnej konfekcji damskiej odtwarzającej dawne wzornictwo i wykorzystującej najbardziej typowe motywy zdobnicze występujące w regionie.

21.00–22.00 Tadeusz Ceypek. Portret z okruchów wspomnień – prezentacja publikacji, spotkanie autorskie

W latach 2014–2016 Muzeum Górnośląskie (Joanna Lusek), Śląski Uniwersytet Medyczny. Zakład Historii Medycyny (Maria Kempa) oraz Śląska Izba Lekarska w Katowicach realizowały projekt naukowo-badawczy o charakterze biograficznym poświęcony prof. Tadeuszowi Ceypkowi – wybitnemu otolaryngologowi i fotografowi. Ponad 170 zdjęć wykonanych przez lekarza w latach 20. i 30. XX wieku, ukazujących piękno Lwowa, Tatr i Czarnohory znajduje się w zbiorach Muzeum Górnośląskiego. Są one świadectwem nie tylko pasji fotograficznej, ale również pasji poznawania ludzi i otaczającej ich rzeczywistości. Spotkanie promujące biografię prof. Ceypka poprowadzą autorki publikacji – dr Joanna Lusek i dr Maria Kempa.

22.00–22.30 Z aparatem w ręku. Śląsk oczyma Paula Rothera – oprowadzanie po wystawie
22.30–23.30 Alfred Schreyer z Drohobycza – projekcja filmu

Drohobycz, dawniej jedno z największych skupisk ludności żydowskiej na ziemiach polskich, leży kilkadziesiąt kilometrów od Lwowa i niemal tyle samo od obecnej polskiej granicy. Podczas drugiej wojny światowej zniszczono tu bezpowrotnie żydowskie dzielnice i wymordowano prawie wszystkich mieszkańców. Obraz przedwojennego Drohobycza powraca w filmie Marcina Giżyckiego. Bohaterem obrazu jest Alfred Schreyer, jeden z ostatnich uczniów Brunona Schulza – strażnik jego pamięci, a zarazem świetny skrzypek, niezrównany wykonawca starych polskich szlagierów i żydowskich piosenek, znakomity narrator.

Wozownia (ul. W. Korfantego 34 a)

18.00–24.00 Jutro zaczyna się wczoraj – wystawa przygotowana przez grupę artystek związanych z ASP w Krakowie

Proces przywoływania wspomnień wydaje się bliski procesowi wywoływania obrazów zapisanych na taśmie filmowej czy kliszy fotograficznej. Brak jednak pewności, czy wspominane obrazy to te, które już widzieliśmy, czy też te, które dopiero zobaczymy. A może to obrazy potencjalne, będące zapisem rzeczywistości, której nie będzie dane nam doświadczyć? Wystawa w Wozowni została przygotowana specjalnie na Noc Muzeów przez grupę artystek związanych z krakowską Akademią Sztuk Pięknych. W wystawie biorą udział: Paulina Józefczyk, Agnieszka Kryjomska, Monika Niwelińska, Katarzyna Skrobiszewska, Aleksandra Ukleja.

18.00-24.00 Warsztaty plastyczne dla dzieci polegające na zdobieniu masek nawiązujących do śląskich potworów
18.00–24.00 Jak herbata, napój znany od prawie 5000 lat dotarła do naszych czasów? Przeszłość z przyszłością przy czarce herbaty łączyć będzie Herbaciarnia z ul. Rycerskiej w Bytomiu

Tylko w Noc Muzeów zwiedzający będą mieli okazję znaleźć się w przestrzeni jak dla muzeum nietypowej – w dawnej wozowni. Budynek ten służył byłemu bytomskiemu starostwu powiatowemu, znajdowały się w nim stajnie i garaże oraz mieszkanie stangreta. W tym niedostępnym na co dzień miejscu odbędą się warsztaty plastyczne i zaprezentowane zostaną prace artystek związanych z krakowską ASP, a Herbaciarnia Herbata z Bytomia przybliży historię kultowego napoju uwielbianego już od blisko 5000 lat.

WYSTAWY
Przyroda Górnego Śląska. Lasy, wody i mokradła
Z życia ludu śląskiego XIX–XX wieku
Galeria Malarstwa Polskiego
Omne vivum ex ovo. Wszelkie życie (pochodzi) z jaja
Pięciopak kultury
Na pograniczu światów
Domasław – nekropolia arystokracji z wczesnej epoki żelaza (VIII–VI w. p.n.e.)
Z aparatem w ręku. Śląsk oczyma Paula Rothera

W czasie Nocy Muzeów w kasach Muzeum Górnośląskiego prowadzony będzie kiermasz książek Książka za złotówkę.

Hasło „jutro zaczyna się wczoraj” towarzyszy również Nocy Muzeów w Muzeum Śląskim. Między siedzibami Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu i Muzeum Śląskiego w Katowicach będzie kursowała bezpłatna linia autobusowa (rozkład).

Osoby, które odwiedzą obydwa gmachy Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu (przy pl. Jana III Sobieskiego 2 i przy ul. W. Korfantego 34) oraz obydwa gmachy Muzeum Śląskiego w Katowicach (przy ul. T. Dobrowolskiego 1 i przy al. W. Korfantego 3) i na ulotce z programem zdobędą 4 pieczątki, będą mogły nabyć bilety wstępu do obydwu instytucji za jedyną złotówkę.

Zasady udziału w zabawie – zbierz pieczątki / Noc Muzeów – 14.05.2016 r.

1. Zwiedzający, którzy podczas Nocy Muzeów, 14 maja 2016 r. skorzystają z oferty Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu i odbiją w folderze Nocy Muzeów 4 różne pieczątki, w nagrodę uzyskają prawo skorzystania z oferty promocyjnej.
2. Foldery Nocy Muzeów będą dostępne 14 maja 2016 r. w wymienionych wyżej lokalizacjach do wyczerpania zapasów.
3. Ofertę promocyjną stanowi bilet wspólny jednorazowego zwiedzania dla 1 osoby, za kwotę 1 zł, wszystkich wystaw stałych i czasowych Muzeum Śląskiego w Katowicach i Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia 2016 r.
4. Ofertę promocyjną (bilet wspólny) będzie można odebrać w dniach 15-28 maja w kasach Muzeum Śląskiego w Katowicach i w dniach 14-28 maja w kasach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.
5. Oferta promocyjna nie dotyczy zajęć, warsztatów, koncertów i innych wydarzeń biletowanych bądź odpłatnych.
6. Oferta promocyjna nie może zostać spieniężona ani też zamieniona na żadną inną rzecz dostępną w muzeach.
7. Punkty, w których można uzyskać pieczątki:
1) Kasa MGB, pl. Jana III Sobieskiego 2, Bytom
2) Kasa MGB, ul. W. Korfantego 34, Bytom
3) Hol główny/szatnia MŚ, al. W. Korfantego 3, Katowice
4) Recepcja MŚ, ul. T. Dobrowolskiego 1, Katowice

Wydarzenie na Facebooku
Program Nocy Muzeów do pobrania
Program Nocy Muzeów w Muzeum Śląskim

Data: 14 maja 2016 (sobota), godz. 18.00–24.00
Miejsce: gmachy przy pl. Jana III Sobieskiego 2, ul. W. Korfantego 34, ul. W. Korfantego 34 a – Wozownia
Wstęp wolny